nye208_wenjin chen_world order Wenjin Chen/Getty Images

Post-pandemische wereldpolitiek

CAMBRIDGE – Er is geen enkele toekomst zeker voordat die zich daadwerkelijk aandient, en iedere poging om de geopolitieke ontwikkelingen in het kielzog van de COVID-19-pandemie te voorspellen moet een reeks mogelijke toekomstscenarioʼs omvatten. Ik opper vijf plausibele scenarioʼs voor het jaar 2030, maar het is zonneklaar dat er ook andere scenarioʼs mogelijk zijn.

Het einde van de liberale wereldorde. Dewereldorde die na de Tweede Wereldoorlog werd ingericht door de Verenigde Staten heeft geleid tot een raamwerk van instituties dat heeft gezorgd voor een opmerkelijke liberalisering van de internationale handel en financiën. Zelfs al vóór de COVID-19-pandemie werd deze orde uitgedaagd door de opkomst van China en de groei van het populisme in westerse democratieën. China heeft van die wereldorde geprofiteerd, maar nu het strategische gewicht van dat land toeneemt, wil het steeds meer zelf de normen en regels gaan bepalen. De VS verzetten zich hiertegen, de instituties verschrompelen, en landen beroepen zich in toenemende mate op hun soevereiniteit. De VS hebben zich teruggetrokken uit de Wereldgezondheidsorganisatie en het klimaatverdrag van Parijs. COVID-19 draagt bij aan de waarschijnlijkheid van dit scenario door de positie van de VS als ʻsysteembeheerderʼ te verzwakken.

Een autoritaire uitdaging, zoals in de jaren dertig. Massale werkloosheid, toenemende ongelijkheid en ontwrichting van gemeenschappen als gevolg van met de pandemie samenhangende economische veranderingen creëren gunstige omstandigheden voor een autoritaire politiek. Er is geen gebrek aan politieke avonturiers die bereid zijn om het nationalistische populisme te gebruiken om de macht te grijpen. Het nationalisme en het protectionisme nemen hand over hand toe. Er komen importtarieven en quotaʼs voor goederen en mensen, en immigranten en vluchtelingen worden tot zondebokken gemaakt. Autoritaire staten proberen regionale invloedssferen te consolideren, en diverse soorten interventies verhogen het risico van gewapende conflicten. Sommige van deze trends waren ook al vóór 2020 zichtbaar, maar de zwakke vooruitzichten voor economisch herstel, als gevolg van het onvermogen om de COVID-19-pandemie adequaat aan te pakken, vergroten de waarschijnlijkheid van dit scenario.

https://prosyn.org/8f8oreinl