fischer195_ROBERTO SCHMIDTAFP via Getty Images_end of pax americana ROBERTO SCHMIDT/AFP via Getty Images

Het einde van de hedendaagse geschiedenis

BERLIJN – Ik kan me van de afgelopen 75 jaar geen tijd herinneren waarin er zoʼn massale opeenstapeling van grote en kleine schokken is geweest. De wereld van vandaag heeft te maken met toenemende klimaatverandering, een pandemie, grote oorlogen, een snel stijgende inflatie, ontwrichtingen van de internationale handel en aanbodketens, en acute voedsel- en energietekorten.

Een aanzienlijk deel van deze onrust is het gevolg van de nieuwe (en hernieuwde) rivaliteit tussen de grootmachten. Dit heeft zeer zichtbare en chaotische gevolgen gehad, met als hoogtepunt de Russische aanvalsoorlog in Oekraïne. Men hoeft geen onheilsprofeet te zijn om te voorzien dat dit conflict een onderdeel zal zijn van een langere tragedie. In Oost-Azië dreigt de aanspraak van China op Taiwan eveneens tot een militaire escalatie te leiden. En in het Midden-Oosten kan het lopende nucleaire programma van Iran maar al te makkelijk leiden tot een groot militair conflict.

Kortom, we zijn getuige van de ontrafeling van de Pax Americana die na de Tweede Wereldoorlog ruim zeventig jaar lang de basis vormde van de internationale betrekkingen. Nadat de Verenigde Staten in beide wereldoorlogen van de twintigste eeuw als overwinnaar uit de strijd waren gekomen, wonnen zij ook de daaropvolgende Koude Oorlog. In die periode waarborgden zij de vrede en stabiliteit in Europa – het continent dat in 1945 grotendeels was verwoest – en legden zij de grondslagen voor nieuwe multilaterale handels- en internationale rechtsstelsels, die tot stand kwamen onder de paraplu van de Verenigde Naties, waarvan het aantal leden toenam als gevolg van de dekolonisatie. Maar met de opkomst van China en andere landen heeft de Pax Americana – die zeker niet perfect was – plaats gemaakt voor een meer multipolaire realiteit.

https://prosyn.org/Wg5kPV1nl