krauss57_Jason Lee - PoolGetty Images_merkelxi Jason Lee/Pool/Getty Images

Duitslands knieval voor China

STANFORD – De Groenen en de Vrije Democratische Partij (FDP), de kingmakers van de toekomstige Duitse coalitieregering van drie partijen, zijn er voorstander van China te confronteren met zijn schendingen van de mensenrechten in Xinjiang en zijn harde optreden in Hongkong. Desondanks is het onwaarschijnlijk dat het autoritair-vriendelijke beleid van Duitsland ten aanzien van China zal veranderen wanneer Olaf Scholz, de leider van de Sociaaldemocratische Partij (SPD) die naar verwachting uittredend bondskanselier Angela Merkel zal opvolgen, zijn ambt aanvaardt.

Duitsland is namelijk te zeer afhankelijk van de export naar China om een harder standpunt in te nemen ten aanzien van de verschrikkelijke staat van dienst van dat land op het gebied van de mensenrechten. Een op de drie Duitse autoʼs wordt in China verkocht. In 2019 verkocht Volkswagen bijna 40 procent van zijn autoʼs in dat land, terwijl Mercedes-Benz er ongeveer 700.000 personenautoʼs sleet. Zelfs binnen Merkels Christendemocratische Unie (CDU) hebben velen kritiek op haar omdat ze heeft toegestaan dat de afhankelijkheid van Duitsland van China voor export, banen en inkomens dit punt heeft bereikt.

Er is een oud gezegde dat zegt dat als je de bank een miljoen schuldig bent, jij bezit bent van de bank, maar dat als je de bank een miljard schuldig bent, de bank van jou is. Op dezelfde manier kan van China worden gezegd dat het de Duitse buitenlandse politiek ʻbezit,ʼ omdat de Duitse economie afhankelijk is van de export. Duitsland exporteert, en degenen die door het Chinese regime worden vervolgd, lijden.

Ironisch genoeg is Duitslands verzoenende beleid ten opzichte van China ook slecht voor de Duitse economie, omdat nu middelen voor de export worden aangewend die productiever zouden kunnen worden ingezet voor overheidsinvesteringen, digitale technologieën en milieubescherming – gebieden die Merkel heeft verwaarloosd. Duitsland heeft een hoogtechnologische, gedigitaliseerde, groene economie nodig om in de 21e eeuw te kunnen concurreren en bloeien, maar zijn pro-China-buitenlandbeleid faciliteert een ouderwets mercantilistisch model. De Groenen onderkennen de tekortkomingen van Duitsland als ʻexportkampioen.ʼ Maar Scholz, die naar verluidt de voorkeur geeft aan een hechte economische relatie met China, zal waarschijnlijk de kant kiezen van de sterke Duitse vakbonden en de traditionele belangen van het bedrijfsleven door voor de status quo te kiezen.

Nu de Chinese president Xi Jinping zich steeds assertiever opstelt, dwingt de knieval van de Duitse regering voor China haar partners in de Europese Unie bovendien te kiezen tussen Europese en trans-Atlantische eenheid – wat breuken binnen de Unie zelf in de hand werkt. En EU-lidstaten die uit solidariteitsoverwegingen de kant van Duitsland kiezen, lopen het risico het aan de stok te krijgen met de Verenigde Staten, die onder president Joe Biden een grote inspanning leveren om China te beconcurreren en in te dammen.

Eind 2020 koos Frankrijk bijvoorbeeld voor Europese eenheid toen het, tegen de bezwaren van het transitieteam voor het buitenlands beleid van de zojuist gekozen president Biden in, het EU-investeringsakkoord van Merkel met China steunde (dat het Europees Parlement sindsdien heeft geblokkeerd). Frankrijk heeft wellicht de prijs betaald voor het feit dat het de Europese eenheid boven het transatlantische bondgenootschap heeft geplaatst, toen de VS, het Verenigd Koninkrijk en Australië hun nieuwe veiligheidsovereenkomst AUKUS aankondigden, wat Australië ertoe heeft gebracht een contract ter waarde van bijna 100 miljard dollar voor de aankoop van conventioneel aangedreven Franse onderzeeërs te annuleren. De Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian beschreef het besluit van Australië om af te zien van de overeenkomst met Frankrijk, ten gunste van door kernenergie aangedreven onderzeeërs in het kader van AUKUS, als een ʻsteek in de rug,ʼ en er ontstond een nare breuk tussen Frankrijk en de VS die vooral in het voordeel van China werkte.

HOLIDAY SALE: PS for less than $0.7 per week
PS_Sales_Holiday2024_1333x1000

HOLIDAY SALE: PS for less than $0.7 per week

At a time when democracy is under threat, there is an urgent need for incisive, informed analysis of the issues and questions driving the news – just what PS has always provided. Subscribe now and save $50 on a new subscription.

Subscribe Now

De Franse president Emmanuel Macron en Biden hebben hun meningsverschil aan de vooravond van de recente top van G20-leiders in Rome bijgelegd. In een persoonlijk mea culpa noemde Biden de manier waarop de AUKUS-onderzeeërdeal was geregeld en aangekondigd ʻonhandig.ʼ En Biden heeft naar verluidtin privégesprekken gezegd dat hij akkoord zou gaan met een van Macrons ʻstrategische autonomieʼ-projecten – een onafhankelijke en verenigde Europese militaire macht die naast Frankrijk (en Europaʼs) solide engagement in de NAVO zou moeten bestaan.

Deze gedeeltelijke Frans-Amerikaanse toenadering komt op een moment dat de liberale democratieën de veiligheidsstrategie en de rol van de NAVO aan het heroverwegen zijn. Aan de ene kant is er Macrons idee van strategische autonomie, dat nu op zijn minst enige Amerikaanse steun lijkt te krijgen. Anderzijds is er het momenteel besproken idee om het mandaat van de NAVO uit te breiden naar Azië.

De uitbreiding van het mandaat van het bondgenootschap zou onder meer de druk op Duitsland institutionaliseren om zijn pro-China-buitenlands beleid op te geven met als argument dat het anti-NAVO is. Bovendien zou een ruimer NAVO-mandaat Europa een legitieme kans geven om op een meer geïntegreerde wijze in de Stille Oceaan te opereren met de VS, zijn regionale bondgenoten (Australië, Japan en Zuid-Korea) en zijn samenwerkingspartners (vooral India). Een dergelijke integratie zou zelfs het perspectief kunnen openen op nieuwe wapenverkopen, met name aan landen die niet van plan zijn nucleair te worden of hun nucleaire capaciteit uit te breiden tot buiten de strategische afschrikking.

De jarenlange pogingen van Duitsland om China te sussen dragen ertoe bij dat Chinaʼs gevoel van straffeloosheid voor schendingen van de mensenrechten wordt bestendigd. Zij vergemakkelijken ook het Duitse mercantilisme en veroorzaken breuken binnen het transatlantisch bondgenootschap. Om al deze redenen moet het Duitse buitenlandse beleid in het post-Merkel-tijdperk een andere koers gaan varen. Voor Scholz en zijn coalitiepartners zou het uitzetten van een nieuwe koers een hoge prioriteit moeten zijn.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/BYpFDA4nl