NEW YORK – Er is volop gespeculeerd over de chaos die Amerika en de wereld mogelijk te wachten staat na de inauguratie van Donald Trump als president op 20 januari. Niemand weet precies hoeveel van Trumps aangekondigde agenda serieus is en hoeveel daarvan bedoeld is als retoriek om zijn achterban te plezieren, indruk te maken op zijn tegenstanders, of als onderhandelingsstrategie dient richting het Congres en buitenlandse bondgenoten en rivalen. Maar ongeacht al zijn harde taal en de inspanningen van zijn aanhangers om een alternatieve werkelijkheid te creëren, kan Trump de wetten van de rekenkunde niet negeren. Dit zal de komende weken snel duidelijk worden, wanneer de federale overheid het schuldenplafond bereikt.
Begrotingstekorten ontstaan wanneer de jaarlijkse uitgaven hoger zijn dan de inkomsten, terwijl de staatsschuld de optelsom is van alle tekorten uit het verleden. Deze cijfers hebben belangrijke politieke consequenties, aangezien de Verenigde Staten een wettelijk schuldenplafond kennen, wat betekent dat er een limiet is aan hoeveel de overheid mag lenen. Op 28 december kondigdeJanet Yellen, de aftredende minister van Financiën, officieel aan dat dit plafond ‘tussen 14 en 23 januari’ bereikt zal worden.
Door ‘buitengewone’ maatregelen te nemen, kan Biden het probleem vooruit schuiven en als afscheidscadeau aan de nieuwe regering-Trump overhandigen, in reactie op Trumps weigering (gesteund door Elon Musk) om zich aan de eerder gemaakte deal te houden. Trump zou de dag des oordeels wellicht nog wat kunnen uitstellen, maar slechts voor korte tijd. Met een maandelijks begrotingstekort van 367 miljard dollar in november en een verwacht gemiddeld tekort van 150 miljard dollar per maand in 2024, zal het niet lang duren voordat het huidige schuldenplafond wordt overschreden. De extra 110 miljard dollar die in de kerstdeal is toegevoegd voor rampen- en nooduitgaven maakt de situatie er niet eenvoudiger op. Ondertussen houden extremisten binnen de Republikeinse Partij voet bij stuk: zij eisen dat het schuldenplafond niet wordt verhoogd, wat betekent dat het begrotingstekort volledig moet worden weggewerkt.
Als Trump niet alle Republikeinen achter zich weet te krijgen, zal hij enige steun van de Democraten moeten veiligstellen door een nieuw akkoord te sluiten over het schuldenplafond en toekomstige begrotingstekorten. Maar waarom zouden de Democraten instemmen met een verhoging van het schuldenplafond, als dat Trump alleen maar de mogelijkheid biedt om Musk en andere oligarchen te belonen voor hun steun, met een enorme en onrechtvaardige belastingverlaging?
Al dit politieke getouwtrek in het Congres over het begrotingstekort en de staatsschuld is slechts één aspect van het begrotingstrilemma waar Trump direct bij zijn aantreden mee te maken krijgt. Belastingen vormen het tweede deel. Als er één ding is waar Trump en zijn medestanders zich echt voor inzetten, dan is het wel het verlagen van de belastingen voor bedrijven en miljardairs. Hun belangrijkste ‘principe’ is het permanent maken van de roekeloze belastingverlagingen die Trump tijdens zijn eerste ambtstermijn invoerde, waarvan er veel eind 2025 aflopen, en het verder verlagen van de belastingen voor Amerikaanse bedrijven. Volgens de meeste schattingen zou dit beleid 7,5 biljoen dollar toevoegen aan de nationale schuld, terwijl het Committee for a Responsible Federal Budget in zijn hoogste schatting zelfs spreekt van het dubbele bedrag.
Natuurlijk zal de regering-Trump beloven dat een of ander wonder van economische groei alles zal oplossen en opnieuw de oude mythe oprakelen dat belastingverlagingen zichzelf terugverdienen. Maar dat is nog nooit gebeurd – niet na de belastingverlagingen van 2017 en ook niet na die van Ronald Reagan in de jaren tachtig. Sterker nog, de belastingverlagingen uit de tijd van de eerste regering-Trump worden al geschat op een kostenpost van 1,9 biljoen dollar over een periode van tien jaar. Vanuit dat vertrekpunt zou er een fiscale Houdini-act voor nodig zijn – of een ongekend niveau van budgettaire misleiding – om 7,5 biljoen dollar aan extra schulden om te toveren in nul dollar.
At a time of escalating global turmoil, there is an urgent need for incisive, informed analysis of the issues and questions driving the news – just what PS has always provided.
Subscribe to Digital or Digital Plus now to secure your discount.
Subscribe Now
Dat brengt ons bij de derde pijler van het trilemma: bezuinigingen. Het is algemeen bekend dat het grootste deel van de Amerikaanse overheidsuitgaven niet discretionair is; deze uitgaven gaan naar programma’s zoals Sociale Zekerheid, waar zelfs de meeste Republikeinen liever niet in willen snijden. Bovendien gaat bijna de helft van de discretionaire uitgaven naar defensie – een ander begrotingsonderdeel dat de Republikeinen nauw aan het hart ligt. Daarmee blijft er slechts ongeveer 750 miljard dollar over voor niet-defensiegebonden uitgaven.
Om het tekort volledig weg te werken, zou Trump alle niet-defensiegebonden discretionaire overheidsprogramma’s moeten schrappen. Dit zou niet alleen betekenen dat het ministerie van Onderwijs wordt opgeheven, maar ook dat de nationale parken en de binnenlandse veiligheidsdiensten – die cruciaal zijn voor het uitvoeren van Trumps strenge anti-immigratiebeleid – verdwijnen. Zelfs dan zou er nog steeds een jaarlijks tekort van 1 biljoen dollar overblijven, nog voordat zijn geplande belastingverlagingen worden doorgevoerd. Dit maakt het wiskundig onmogelijk om het tekort weg te werken, zeker als een aantal Republikeinse Congresleden vasthoudt aan hun belofte om het tekort niet verder te laten oplopen.
Tegelijkertijd wil Trump dat de Europese landen hun defensie-uitgaven verhogen naar vijf procent van het bbp. Als de VS, die momenteel 3,1 procent van hun bbp aan defensie besteden, hetzelfde zouden doen (anders zou dit het toppunt van hypocrisie zijn), zou dit ongeveer zeshonderd miljard dollar per jaar aan extra uitgaven betekenen.
Een compromis tussen beide partijen in het Congres is natuurlijk nog steeds mogelijk. Zo’n compromis zou kunnen bestaan uit een progressieve belastinghervorming, waarbij hogere inkomens meer belasting betalen, en maatregelen om de overheidsprogramma’s te versterken die een cruciale rol spelen in het leven van miljoenen Amerikanen. Dit zou wellicht niet in de smaak vallen bij de schuldhaviken of de oligarchen rondom Trump, maar aangezien de superrijken geen overheidsprogramma’s nodig hebben (althans, dat denken ze), waarom zouden we hen dan niet gewoon buiten dit proces houden?
Gezien Trumps staat van dienst zal een dergelijk compromis niet makkelijk tot stand komen. Chaos lijkt onvermijdelijk, zoals we al zagen bij de dreigende sluiting van de federale overheid vlak voor Kerstmis. De tijdelijke oplossing toen was om het probleem uit te stellen totdat Trump zijn intrek in het Witte Huis had genomen. Maar wat zal de volgende keer de oplossing zijn?
Nu we een nieuw jaar ingaan, zullen de levens en het welzijn van honderden miljoenen mensen afhangen van hoe snel en efficiënt dit trilemma wordt opgelost. Trump en zijn aanhangers willen misschien de wereldorde op zijn kop zetten, maar eerst zullen ze Amerika’s eigen huishouding op orde moeten zien te krijgen – en het is allesbehalve duidelijk hoe ze dat willen aanpakken.
To have unlimited access to our content including in-depth commentaries, book reviews, exclusive interviews, PS OnPoint and PS The Big Picture, please subscribe
Today's profound global uncertainty is not some accident of history or consequence of values-free technologies. Rather, it reflects the will of rival great powers that continue to ignore the seminal economic and social changes underway in other parts of the world.
explains how Malaysia and other middle powers are navigating increasingly uncertain geopolitical terrain.
US President Donald Trump’s import tariffs have triggered a wave of retaliatory measures, setting off a trade war with key partners and raising fears of a global downturn. But while Trump’s protectionism and erratic policy shifts could have far-reaching implications, the greatest victim is likely to be the United States itself.
warns that the new administration’s protectionism resembles the strategy many developing countries once tried.
NEW YORK – Er is volop gespeculeerd over de chaos die Amerika en de wereld mogelijk te wachten staat na de inauguratie van Donald Trump als president op 20 januari. Niemand weet precies hoeveel van Trumps aangekondigde agenda serieus is en hoeveel daarvan bedoeld is als retoriek om zijn achterban te plezieren, indruk te maken op zijn tegenstanders, of als onderhandelingsstrategie dient richting het Congres en buitenlandse bondgenoten en rivalen. Maar ongeacht al zijn harde taal en de inspanningen van zijn aanhangers om een alternatieve werkelijkheid te creëren, kan Trump de wetten van de rekenkunde niet negeren. Dit zal de komende weken snel duidelijk worden, wanneer de federale overheid het schuldenplafond bereikt.
Begrotingstekorten ontstaan wanneer de jaarlijkse uitgaven hoger zijn dan de inkomsten, terwijl de staatsschuld de optelsom is van alle tekorten uit het verleden. Deze cijfers hebben belangrijke politieke consequenties, aangezien de Verenigde Staten een wettelijk schuldenplafond kennen, wat betekent dat er een limiet is aan hoeveel de overheid mag lenen. Op 28 december kondigdeJanet Yellen, de aftredende minister van Financiën, officieel aan dat dit plafond ‘tussen 14 en 23 januari’ bereikt zal worden.
Door ‘buitengewone’ maatregelen te nemen, kan Biden het probleem vooruit schuiven en als afscheidscadeau aan de nieuwe regering-Trump overhandigen, in reactie op Trumps weigering (gesteund door Elon Musk) om zich aan de eerder gemaakte deal te houden. Trump zou de dag des oordeels wellicht nog wat kunnen uitstellen, maar slechts voor korte tijd. Met een maandelijks begrotingstekort van 367 miljard dollar in november en een verwacht gemiddeld tekort van 150 miljard dollar per maand in 2024, zal het niet lang duren voordat het huidige schuldenplafond wordt overschreden. De extra 110 miljard dollar die in de kerstdeal is toegevoegd voor rampen- en nooduitgaven maakt de situatie er niet eenvoudiger op. Ondertussen houden extremisten binnen de Republikeinse Partij voet bij stuk: zij eisen dat het schuldenplafond niet wordt verhoogd, wat betekent dat het begrotingstekort volledig moet worden weggewerkt.
Als Trump niet alle Republikeinen achter zich weet te krijgen, zal hij enige steun van de Democraten moeten veiligstellen door een nieuw akkoord te sluiten over het schuldenplafond en toekomstige begrotingstekorten. Maar waarom zouden de Democraten instemmen met een verhoging van het schuldenplafond, als dat Trump alleen maar de mogelijkheid biedt om Musk en andere oligarchen te belonen voor hun steun, met een enorme en onrechtvaardige belastingverlaging?
Al dit politieke getouwtrek in het Congres over het begrotingstekort en de staatsschuld is slechts één aspect van het begrotingstrilemma waar Trump direct bij zijn aantreden mee te maken krijgt. Belastingen vormen het tweede deel. Als er één ding is waar Trump en zijn medestanders zich echt voor inzetten, dan is het wel het verlagen van de belastingen voor bedrijven en miljardairs. Hun belangrijkste ‘principe’ is het permanent maken van de roekeloze belastingverlagingen die Trump tijdens zijn eerste ambtstermijn invoerde, waarvan er veel eind 2025 aflopen, en het verder verlagen van de belastingen voor Amerikaanse bedrijven. Volgens de meeste schattingen zou dit beleid 7,5 biljoen dollar toevoegen aan de nationale schuld, terwijl het Committee for a Responsible Federal Budget in zijn hoogste schatting zelfs spreekt van het dubbele bedrag.
Natuurlijk zal de regering-Trump beloven dat een of ander wonder van economische groei alles zal oplossen en opnieuw de oude mythe oprakelen dat belastingverlagingen zichzelf terugverdienen. Maar dat is nog nooit gebeurd – niet na de belastingverlagingen van 2017 en ook niet na die van Ronald Reagan in de jaren tachtig. Sterker nog, de belastingverlagingen uit de tijd van de eerste regering-Trump worden al geschat op een kostenpost van 1,9 biljoen dollar over een periode van tien jaar. Vanuit dat vertrekpunt zou er een fiscale Houdini-act voor nodig zijn – of een ongekend niveau van budgettaire misleiding – om 7,5 biljoen dollar aan extra schulden om te toveren in nul dollar.
Winter Sale: Save 40% on a new PS subscription
At a time of escalating global turmoil, there is an urgent need for incisive, informed analysis of the issues and questions driving the news – just what PS has always provided.
Subscribe to Digital or Digital Plus now to secure your discount.
Subscribe Now
Dat brengt ons bij de derde pijler van het trilemma: bezuinigingen. Het is algemeen bekend dat het grootste deel van de Amerikaanse overheidsuitgaven niet discretionair is; deze uitgaven gaan naar programma’s zoals Sociale Zekerheid, waar zelfs de meeste Republikeinen liever niet in willen snijden. Bovendien gaat bijna de helft van de discretionaire uitgaven naar defensie – een ander begrotingsonderdeel dat de Republikeinen nauw aan het hart ligt. Daarmee blijft er slechts ongeveer 750 miljard dollar over voor niet-defensiegebonden uitgaven.
Om het tekort volledig weg te werken, zou Trump alle niet-defensiegebonden discretionaire overheidsprogramma’s moeten schrappen. Dit zou niet alleen betekenen dat het ministerie van Onderwijs wordt opgeheven, maar ook dat de nationale parken en de binnenlandse veiligheidsdiensten – die cruciaal zijn voor het uitvoeren van Trumps strenge anti-immigratiebeleid – verdwijnen. Zelfs dan zou er nog steeds een jaarlijks tekort van 1 biljoen dollar overblijven, nog voordat zijn geplande belastingverlagingen worden doorgevoerd. Dit maakt het wiskundig onmogelijk om het tekort weg te werken, zeker als een aantal Republikeinse Congresleden vasthoudt aan hun belofte om het tekort niet verder te laten oplopen.
Tegelijkertijd wil Trump dat de Europese landen hun defensie-uitgaven verhogen naar vijf procent van het bbp. Als de VS, die momenteel 3,1 procent van hun bbp aan defensie besteden, hetzelfde zouden doen (anders zou dit het toppunt van hypocrisie zijn), zou dit ongeveer zeshonderd miljard dollar per jaar aan extra uitgaven betekenen.
Een compromis tussen beide partijen in het Congres is natuurlijk nog steeds mogelijk. Zo’n compromis zou kunnen bestaan uit een progressieve belastinghervorming, waarbij hogere inkomens meer belasting betalen, en maatregelen om de overheidsprogramma’s te versterken die een cruciale rol spelen in het leven van miljoenen Amerikanen. Dit zou wellicht niet in de smaak vallen bij de schuldhaviken of de oligarchen rondom Trump, maar aangezien de superrijken geen overheidsprogramma’s nodig hebben (althans, dat denken ze), waarom zouden we hen dan niet gewoon buiten dit proces houden?
Gezien Trumps staat van dienst zal een dergelijk compromis niet makkelijk tot stand komen. Chaos lijkt onvermijdelijk, zoals we al zagen bij de dreigende sluiting van de federale overheid vlak voor Kerstmis. De tijdelijke oplossing toen was om het probleem uit te stellen totdat Trump zijn intrek in het Witte Huis had genomen. Maar wat zal de volgende keer de oplossing zijn?
Nu we een nieuw jaar ingaan, zullen de levens en het welzijn van honderden miljoenen mensen afhangen van hoe snel en efficiënt dit trilemma wordt opgelost. Trump en zijn aanhangers willen misschien de wereldorde op zijn kop zetten, maar eerst zullen ze Amerika’s eigen huishouding op orde moeten zien te krijgen – en het is allesbehalve duidelijk hoe ze dat willen aanpakken.
Vertaling: Menno Grootveld