BARCELONA – Teresa Ribera staat voor een enorme uitdaging. In september werd de socialistische vicepremier van Spanje door de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, aangewezen als uitvoerend vicepresident voor een schone, rechtvaardige en concurrerende transitie, waardoor ze de leiding kreeg over twee cruciale beleidsterreinen: mededinging en klimaatactie.
Dit is een uitgebreide en zeer omstreden portefeuille. Op het gebied van de mededinging erft Ribera een aantal baanbrekende zaken, waaronder de poging van de Europese Unie om het online-advertentiemonopolie van Google op te splitsen – een resultaat dat de digitale economie een nieuwe vorm kan geven.
Op het gebied van het klimaat heeft de European Green Deal geleid tot massale protesten van woedende boeren die beweren dat de milieuregels de kosten opdrijven en hun producten minder concurrerend maken. Ribera’s sterke groene geloofsbrieven duiden erop dat ze zou kunnen besluiten om zich te concentreren op het redden van de Green Deal, waardoor het mededingingsbeleid, zoals een hooggeplaatste EU mededingingsambtenaar zei, mogelijk slechts een ‘bijgerecht’ wordt.
Maar Ribera hoeft niet te kiezen tussen mededinging en klimaatactie. Zoals een recent rapport van het Open Markets Institute en andere toonaangevende antimonopolistische organisaties uitlegt, is het bevrijden van de Europese economie uit de greep van de technologiemonopolies cruciaal voor het aanpakken van de klimaatcrisis en het bevorderen van de groene innovatie.
Kunstmatige intelligentie (AI) is een goed voorbeeld. In Barcelona, waar ik woon, zorgde een ernstige droogte er eerder dit jaar voor dat huishoudens zich moesten beperken tot tweehonderd liter water per dag. De recente overstromingen die de Middellandse Zeekust van Spanje troffen, zijn de keerzijde van dezelfde medaille: we kunnen de komende jaren meer van dit soort extremen verwachten. Maar ook al worden de droogten als gevolg van de klimaatverandering steeds frequenter en intenser, Amerikaanse techgiganten bouwen enorme datacenters in Spanje om de expansie van AI te ondersteunen. Deze faciliteiten verbruiken enorme en toenemende hoeveelheden energie en water, maar toch weten de Big Tech-bedrijven hun impact op het milieu te verbergen. Eén onderzoek duidt er bijvoorbeeld op dat hun werkelijke kooldioxide-uitstoot 662 procent hoger zou kunnen zijn dan gerapporteerd.
Het is niet alleen dat Big Tech-bedrijven Europa’s hulpbronnen opslurpen en de elektriciteitsnetten van het continent belasten, ze vormen ook een directe bedreiging voor de economie. De explosieve groei van datacenters maakt deel uit van een bredere poging om de digitale infrastructuur te monopoliseren. Bedrijven als Alphabet (Google) en Meta (Facebook) weten dat hun huidige bedrijfsmodellen – die afhankelijk zijn van het verslaafd maken van kinderen, het verdelen van samenlevingen en het misbruiken van persoonlijke gegevens – steeds impopulairder worden. Daarom verstevigen ze hun greep op een minder zichtbaar maar essentieel onderdeel van de economie: de infrastructuur. Google, Microsoft en Amazon controleren al tweederde van de wereldwijde cloud-infrastructuur en hun aandeel groeit snel.
Don’t miss our next event, taking place at the AI Action Summit in Paris. Register now, and watch live on February 10 as leading thinkers consider what effective AI governance demands.
Register Now
De monopoliemacht van Big Tech ondermijnt, meer dan welke Europese wet dan ook, het vermogen van Europese techbedrijven om wereldwijd te concurreren. Voormalig president van de Europese Centrale Bank Mario Draghi waarschuwt in zijn rapport over het concurrentievermogen van de EU dat het blok bij de AI-revolutie buiten de boot dreigt te vallen, tenzij het lokale bedrijven helpt te gedijen en te concurreren. Hoewel industriebeleid van vitaal belang is voor dit streven, kan de Europese technologie-industrie niet hopen dominante bedrijven zoals Google of Amazon in hun huidige vorm uit te dagen. Omdat deze giganten een groot deel van ’s werelds rekenkracht beheersen en enorme hoeveelheden gegevens hebben verzameld, trekken zij Europese AI-bedrijven onverbiddelijk naar zich toe. Mistral AI, ooit aangeprezen als Frankrijks nationale AI-kampioen, illustreerde dit door samen te gaan werken met Microsoft, dat ook OpenAI’s grootste investeerder is.
De enorme macht van Big Tech belemmert de ontwikkeling van kleinere, minder koolstofintensieve AI-modellen. Gelukkig heeft Ribera de middelen om hun dominantie aan te pakken en hen te dwingen zich aan de EU-wetgeving te houden, en is er al enige vooruitgang geboekt op dit terrein. Vorige maand nog behaalde de Europese Commissie een belangrijke juridische overwinning toen het Europese Hof van Justitie een uitspraak van een lagere rechtbank vernietigde en Apple veroordeelde tot het betalen van 13 miljard euro aan achterstallige belastingen aan Ierland.
In tegenstelling tot wat industrielobbyisten beweren, gaat de strijd van de EU tegen de dominantie van Big Tech niet over protectionisme. In augustus behaalden Amerikaanse handhavers van de antitrustwetgeving een grote overwinning op Google toen een federale rechtbank oordeelde dat het bedrijf een illegaal monopolie op online zoeken in stand heeft gehouden, en er loopt nog een rechtszaak over de dominantie van het bedrijf op het gebied van digitale reclame.
Deze Amerikaanse zaak tegen het reclamemonopolie van Google volgt de bevindingen van de Europese Commissie uit 2023 in haar zaak tegen het bedrijf, waarin werd geconcludeerd dat alleen een ‘verplichte afstoting’ van de advertentieactiviteiten van Google de concurrentie zou kunnen herstellen. Hoewel berichten erop duiden dat sommige EU-toezichthouders aarzelen om Google op te splitsen, moet Ribera voet bij stuk houden. Ze zou ook moeten overwegen om haar beste medewerkers – zoals de financiële analisten achter de succesvolle zaak tegen Apple – in te zetten in het team dat een opsplitsing voorbereidt.
Niet alleen de technologie staat op het spel. In een verdeelde EU die steeds meer bedreigd wordt door de opkomst van extreem-rechtse krachten, loopt de Europese democratie zelf gevaar. Ribera luidde in mei de noodklok door te waarschuwen dat het blok een mogelijke ‘implosie’ tegemoet gaat, deels gedreven door het gebruik van digitale middelen door extreem-rechts om desinformatie te verspreiden en aan te zetten tot haat. Ondertussen heeft het digitale reclamemonopolie van Big Tech de economische basis van de Europese journalistiek verwoest, waardoor het moeilijker is om online-manipulatie te bestrijden en democratische instellingen te beschermen. Om consensus te bereiken over de Green Deal moet Ribera zorgen voor een gelijk speelveld, zodat de pers zijn werk kan doen.
De crises in de natuurlijke en de digitale wereld raken steeds meer met elkaar verweven. In een recent essay stellen Maria Farrell en Robin Berjon een mogelijke oplossing voor: ‘rewilding.’ Zij stellen dat het internet ooit een divers en gezond ecosysteem was, maar nu een steriele, streng gecontroleerde ruimte is geworden. Om het weer vitaal te maken zijn ingrijpende structurele hervormingen nodig.
Met andere woorden, voor betekenisvolle verandering moeten de monopolistische krachten worden ontmanteld die het internet in een ommuurde tuin hebben veranderd. Zoals Farrell en Berjon uitleggen, ‘kun je voor het herontwikkelen van een gebouwde omgeving niet gewoon achterover leunen en kijken welk teder, levend ding zich een weg door het beton weet te banen’; het gaat veeleer om ‘het met de grond gelijk maken van de structuren die het licht tegenhouden voor iedereen die niet rijk genoeg is om op de bovenste verdieping te wonen.’
Europeanen verdienen beter dan wat de huidige techgiganten bieden. Een concurrerende en duurzame EU is binnen handbereik, maar om de Europese economie opnieuw vorm te geven is doortastend optreden nodig om de invasieve monopolies te beteugelen die momenteel het digitale ecosysteem domineren, onze hulpbronnen opslokken en onze publieke ruimte vervuilen. De nieuwe rol van Ribera geeft haar krachtige middelen om de weg vrij te maken voor groene innovatie. De juiste manier om te beginnen is door Big Tech op te splitsen.
To have unlimited access to our content including in-depth commentaries, book reviews, exclusive interviews, PS OnPoint and PS The Big Picture, please subscribe
In betting that the economic fallout from his sweeping new tariffs will be worth the gains in border security, US President Donald Trump is gambling with America’s long-term influence and prosperity. In the future, more countries will have even stronger reasons to try to reduce their reliance on the United States.
thinks Donald Trump's trade policies will undermine the very goals they aim to achieve.
While America’s AI industry arguably needed shaking up, the news of a Chinese startup beating Big Tech at its own game raises some difficult questions. Fortunately, if US tech leaders and policymakers can take the right lessons from DeepSeek's success, we could all end up better for it.
considers what an apparent Chinese breakthrough means for the US tech industry, and innovation more broadly.
BARCELONA – Teresa Ribera staat voor een enorme uitdaging. In september werd de socialistische vicepremier van Spanje door de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, aangewezen als uitvoerend vicepresident voor een schone, rechtvaardige en concurrerende transitie, waardoor ze de leiding kreeg over twee cruciale beleidsterreinen: mededinging en klimaatactie.
Dit is een uitgebreide en zeer omstreden portefeuille. Op het gebied van de mededinging erft Ribera een aantal baanbrekende zaken, waaronder de poging van de Europese Unie om het online-advertentiemonopolie van Google op te splitsen – een resultaat dat de digitale economie een nieuwe vorm kan geven.
Op het gebied van het klimaat heeft de European Green Deal geleid tot massale protesten van woedende boeren die beweren dat de milieuregels de kosten opdrijven en hun producten minder concurrerend maken. Ribera’s sterke groene geloofsbrieven duiden erop dat ze zou kunnen besluiten om zich te concentreren op het redden van de Green Deal, waardoor het mededingingsbeleid, zoals een hooggeplaatste EU mededingingsambtenaar zei, mogelijk slechts een ‘bijgerecht’ wordt.
Maar Ribera hoeft niet te kiezen tussen mededinging en klimaatactie. Zoals een recent rapport van het Open Markets Institute en andere toonaangevende antimonopolistische organisaties uitlegt, is het bevrijden van de Europese economie uit de greep van de technologiemonopolies cruciaal voor het aanpakken van de klimaatcrisis en het bevorderen van de groene innovatie.
Kunstmatige intelligentie (AI) is een goed voorbeeld. In Barcelona, waar ik woon, zorgde een ernstige droogte er eerder dit jaar voor dat huishoudens zich moesten beperken tot tweehonderd liter water per dag. De recente overstromingen die de Middellandse Zeekust van Spanje troffen, zijn de keerzijde van dezelfde medaille: we kunnen de komende jaren meer van dit soort extremen verwachten. Maar ook al worden de droogten als gevolg van de klimaatverandering steeds frequenter en intenser, Amerikaanse techgiganten bouwen enorme datacenters in Spanje om de expansie van AI te ondersteunen. Deze faciliteiten verbruiken enorme en toenemende hoeveelheden energie en water, maar toch weten de Big Tech-bedrijven hun impact op het milieu te verbergen. Eén onderzoek duidt er bijvoorbeeld op dat hun werkelijke kooldioxide-uitstoot 662 procent hoger zou kunnen zijn dan gerapporteerd.
Het is niet alleen dat Big Tech-bedrijven Europa’s hulpbronnen opslurpen en de elektriciteitsnetten van het continent belasten, ze vormen ook een directe bedreiging voor de economie. De explosieve groei van datacenters maakt deel uit van een bredere poging om de digitale infrastructuur te monopoliseren. Bedrijven als Alphabet (Google) en Meta (Facebook) weten dat hun huidige bedrijfsmodellen – die afhankelijk zijn van het verslaafd maken van kinderen, het verdelen van samenlevingen en het misbruiken van persoonlijke gegevens – steeds impopulairder worden. Daarom verstevigen ze hun greep op een minder zichtbaar maar essentieel onderdeel van de economie: de infrastructuur. Google, Microsoft en Amazon controleren al tweederde van de wereldwijde cloud-infrastructuur en hun aandeel groeit snel.
PS Events: AI Action Summit 2025
Don’t miss our next event, taking place at the AI Action Summit in Paris. Register now, and watch live on February 10 as leading thinkers consider what effective AI governance demands.
Register Now
De monopoliemacht van Big Tech ondermijnt, meer dan welke Europese wet dan ook, het vermogen van Europese techbedrijven om wereldwijd te concurreren. Voormalig president van de Europese Centrale Bank Mario Draghi waarschuwt in zijn rapport over het concurrentievermogen van de EU dat het blok bij de AI-revolutie buiten de boot dreigt te vallen, tenzij het lokale bedrijven helpt te gedijen en te concurreren. Hoewel industriebeleid van vitaal belang is voor dit streven, kan de Europese technologie-industrie niet hopen dominante bedrijven zoals Google of Amazon in hun huidige vorm uit te dagen. Omdat deze giganten een groot deel van ’s werelds rekenkracht beheersen en enorme hoeveelheden gegevens hebben verzameld, trekken zij Europese AI-bedrijven onverbiddelijk naar zich toe. Mistral AI, ooit aangeprezen als Frankrijks nationale AI-kampioen, illustreerde dit door samen te gaan werken met Microsoft, dat ook OpenAI’s grootste investeerder is.
De enorme macht van Big Tech belemmert de ontwikkeling van kleinere, minder koolstofintensieve AI-modellen. Gelukkig heeft Ribera de middelen om hun dominantie aan te pakken en hen te dwingen zich aan de EU-wetgeving te houden, en is er al enige vooruitgang geboekt op dit terrein. Vorige maand nog behaalde de Europese Commissie een belangrijke juridische overwinning toen het Europese Hof van Justitie een uitspraak van een lagere rechtbank vernietigde en Apple veroordeelde tot het betalen van 13 miljard euro aan achterstallige belastingen aan Ierland.
In tegenstelling tot wat industrielobbyisten beweren, gaat de strijd van de EU tegen de dominantie van Big Tech niet over protectionisme. In augustus behaalden Amerikaanse handhavers van de antitrustwetgeving een grote overwinning op Google toen een federale rechtbank oordeelde dat het bedrijf een illegaal monopolie op online zoeken in stand heeft gehouden, en er loopt nog een rechtszaak over de dominantie van het bedrijf op het gebied van digitale reclame.
Deze Amerikaanse zaak tegen het reclamemonopolie van Google volgt de bevindingen van de Europese Commissie uit 2023 in haar zaak tegen het bedrijf, waarin werd geconcludeerd dat alleen een ‘verplichte afstoting’ van de advertentieactiviteiten van Google de concurrentie zou kunnen herstellen. Hoewel berichten erop duiden dat sommige EU-toezichthouders aarzelen om Google op te splitsen, moet Ribera voet bij stuk houden. Ze zou ook moeten overwegen om haar beste medewerkers – zoals de financiële analisten achter de succesvolle zaak tegen Apple – in te zetten in het team dat een opsplitsing voorbereidt.
Niet alleen de technologie staat op het spel. In een verdeelde EU die steeds meer bedreigd wordt door de opkomst van extreem-rechtse krachten, loopt de Europese democratie zelf gevaar. Ribera luidde in mei de noodklok door te waarschuwen dat het blok een mogelijke ‘implosie’ tegemoet gaat, deels gedreven door het gebruik van digitale middelen door extreem-rechts om desinformatie te verspreiden en aan te zetten tot haat. Ondertussen heeft het digitale reclamemonopolie van Big Tech de economische basis van de Europese journalistiek verwoest, waardoor het moeilijker is om online-manipulatie te bestrijden en democratische instellingen te beschermen. Om consensus te bereiken over de Green Deal moet Ribera zorgen voor een gelijk speelveld, zodat de pers zijn werk kan doen.
De crises in de natuurlijke en de digitale wereld raken steeds meer met elkaar verweven. In een recent essay stellen Maria Farrell en Robin Berjon een mogelijke oplossing voor: ‘rewilding.’ Zij stellen dat het internet ooit een divers en gezond ecosysteem was, maar nu een steriele, streng gecontroleerde ruimte is geworden. Om het weer vitaal te maken zijn ingrijpende structurele hervormingen nodig.
Met andere woorden, voor betekenisvolle verandering moeten de monopolistische krachten worden ontmanteld die het internet in een ommuurde tuin hebben veranderd. Zoals Farrell en Berjon uitleggen, ‘kun je voor het herontwikkelen van een gebouwde omgeving niet gewoon achterover leunen en kijken welk teder, levend ding zich een weg door het beton weet te banen’; het gaat veeleer om ‘het met de grond gelijk maken van de structuren die het licht tegenhouden voor iedereen die niet rijk genoeg is om op de bovenste verdieping te wonen.’
Europeanen verdienen beter dan wat de huidige techgiganten bieden. Een concurrerende en duurzame EU is binnen handbereik, maar om de Europese economie opnieuw vorm te geven is doortastend optreden nodig om de invasieve monopolies te beteugelen die momenteel het digitale ecosysteem domineren, onze hulpbronnen opslokken en onze publieke ruimte vervuilen. De nieuwe rol van Ribera geeft haar krachtige middelen om de weg vrij te maken voor groene innovatie. De juiste manier om te beginnen is door Big Tech op te splitsen.
Vertaling: Menno Grootveld