NEW YORK – Het is terloopse waarnemers van de recente conferentie van de Verenigde Naties over klimaatverandering in Dubai (COP28) vergeven als ze zeggen dat er veel werk is verzet. ‘We staan aan de rand van een klimaatramp en deze conferentie moet een keerpunt betekenen,’ waarschuwde VN-chef António Guterres tijdens de conferentie. Toen er een definitieve overeenkomst werd bereikt, prees de Canadese minister van Milieu Steven Guilbeault de ‘baanbrekende toezeggingen op het gebied van hernieuwbare energie, energie-efficiëntie en de transitie van fossiele naar schone brandstoffen.’
Maar de waarheid is dat noch de inhoud van het akkoord van Dubai, noch wat eruit werd weggelaten, veel invloed zal hebben op de klimaatverandering. We hebben deze film al vele malen eerder gezien, te beginnen met de overeenkomst uit 1992 die het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering in het leven riep. Destijds verplichtten alle landen zich om ‘gevaarlijke’ klimaatverandering te voorkomen, wat een drastische vermindering van de jaarlijkse wereldwijde uitstoot van broeikasgassen zou hebben gevergd. Maar de uitstoot is blijven stijgen, zij het in een lager tempo dan anders het geval zou zijn geweest. Vrijwillige toezeggingen zijn meestal hol gebleken.
Voor alle duidelijkheid: we suggereren niet dat koortsachtige waarschuwingen over de klimaatrisico’s en de noodzaak om actie te ondernemen misplaatst zijn. Als economen die de klimaatverandering al tientallen jaren bestuderen, erkennen we dat een deel van de economische literatuur te vaak is gebruikt door tegenstanders van zinvolle actie. Zoals we opmerken in een recent rapport voor het Institute of Global Politics, onderschatten economische modellen die beweren een ‘optimaal’ klimaatbeleid te identificeren vaak systematisch de voordelen van emissiereducties en overschatten ze de kosten.
Bovendien heeft de bewondering van veel economen voor één beleidsoplossing, koolstofbelastingen, hun zand in de ogen gestrooid. Dit heeft geleid tot misleidende beweringen dat alleen vertrouwen op koolstofprijzen de meest kosteneffectieve manier is om de uitstoot te verminderen. In feite onderstrepen de vele tekortkomingen van de markt die een snelle, rechtvaardige transitie naar netto-nul emissies in de weg staan, de noodzaak van een brede portefeuille van beleidsmaatregelen (waaronder koolstofprijzen).
In een wereld vol urgente uitdagingen hebben beleidsmakers en het publiek slechts beperkte aandacht voor de klimaatverandering. In plaats van ons zo te richten op internationale conferenties die unanieme steun vereisen, geen verantwoording met zich meebrengen en uiteindelijk weinig effect hebben op de uitstoot, zouden we onze energie moeten richten op het onderhandelen over overeenkomsten die betekenisvolle vooruitgang teweeg kunnen brengen in smalle, maar cruciale economische sectoren.
We weten al dat deze meer gerichte aanpak werkt. Denk maar aan het Montreal Protocol, dat de ozonlaag in de stratosfeer beschermt, of aan de International Convention for the Prevention of Pollution from Ships (MARPOL). In tegenstelling tot de vrijwillige verbintenissen die bij elke COP over de klimaatverandering worden aangegaan, hebben deze twee verdragen bindende verplichtingen vastgelegd die kunnen worden afgedwongen via internationale handelsmarkten. Het Montreal Protocol verbiedt de deelnemende landen om in chloorfluorkoolwaterstoffen (ozonafbrekende chemicaliën) te handelen met niet-deelnemende landen; en onder MARPOL wordt de toegang tot havens beperkt tot schepen die aan bepaalde technische normen voldoen.
Deze twee verdragen hebben gewerkt omdat ze positieve terugkoppelingseffecten creëren: hoe meer landen ermee instemmen om mee te doen, hoe groter de druk op andere landen om mee te doen. Als gevolg daarvan zal de ozonlaag binnen enkele decennia terugkeren naar het niveau van vóór 1980 en wordt ruim 99 procent van de olie nu verscheept volgens MARPOL-specificaties, waardoor een belangrijke bron van zeevervuiling vrijwel is verdwenen.
Dezelfde aanpak heeft al gewerkt voor klimaatverdragen. Het Kigali Amendement op het Montreal Protocol vermindert geleidelijk de uitstoot van fluorkoolwaterstoffen, een krachtig broeikasgas. Net als de voorbeelden hierboven bevat het amendement een handelsmaatregel die is ontworpen om een positief terugkoppelingseffect te creëren zodra een kritische drempel van deelname is bereikt. Door deze structuur is ratificatie in het belang van elk land. Zelfs in het gepolariseerde Amerika kreeg het vorig jaar krachtige steun van beide partijen in de Amerikaanse Senaat.
We zouden nu hetzelfde moeten doen voor andere belangrijke emissiebronnen. De productie van aluminium is bijvoorbeeld verantwoordelijk voor ongeveer twee procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen per jaar. Maar door koolstofanoden te vervangen door inerte anoden zou de industrie haar uitstoot drastisch kunnen verminderen. Een aluminiumverdrag zou kunnen vereisen dat partijen overschakelen op inerte anoden en alleen aluminium mogen importeren van andere deelnemende partijen.
In tegenstelling tot het eenzijdig dreigen met handelsmaatregelen is deze benadering van internationale klimaatverdragen fundamenteel coöperatief en multilateraal. Het verschilt van het unilateraal opleggen van binnenlandse regelgeving aan buitenlandse productie, zoals de Europese Unie doet, of van het opleggen van op koolstof gebaseerde tarieven op bepaalde importen zonder overeenkomstige binnenlandse regelgeving, zoals sommigen in de VS hebben bepleit. Deze methoden kunnen alleen maar uitnodigen tot vergelding.
Om te slagen moeten internationale klimaatverdragen verenigbaar zijn met de economische strategieën van landen, niet in het minst met die van lagere-inkomenslanden zoals India, waar de meeste toekomstige uitstoot zal plaatsvinden. Daarom bevatten het Montreal Protocol en het Kigali Amendement bepalingen waarbij rijkere landen ermee instemmen om armere landen te helpen de kosten van naleving te betalen.
De internationale gemeenschap heeft de verkeerde lessen getrokken uit het Kyoto Protocol. Het zou nu duidelijk moeten zijn dat vertrouwen op vrijwillige verbintenissen en ambitieuze doelstellingen niet werkt. Het probleem met Kyoto was dat de prikkels niet goed waren.
Door klimaatverdragen te richten op individuele sectoren, verplichtingen te koppelen aan de toegang tot handel en de ‘gemeenschappelijke maar gedifferentieerde’ rol van rijke en arme landen in internationale onderhandelingen aan de orde te stellen, zal de wereld een betere kans hebben om de doelstellingen van het akkoord van Dubai te bereiken: een snelle en rechtvaardige transitie naar netto-nul emissies.
Dan kunnen toekomstige COP’s over klimaatverandering zich richten op andere belangrijke zaken, in plaats van op het bereiden van de juiste mix van holle woorden waar iedereen het mee eens kan zijn.
Scott Barrett is de Lenfest-Earth Institute Professor of Natural Resource Economics aan de Climate School van Columbia University. Noah Kaufman, senior onderzoeker bij het Center on Global Energy Policy aan de School of International and Public Affairs van Columbia, is voormalig senior econoom bij de Raad van Economische Adviseurs en voormalig adjunct-directeur energie en klimaatverandering bij de Raad voor Milieukwaliteit van het Witte Huis. Joseph E. Stiglitz, voormalig hoofdeconoom van de Wereldbank en voormalig voorzitter van de Raad van Economische Adviseurs van de Amerikaanse president, is hoogleraar aan Columbia University en winnaar van de Nobelprijs voor de economie.
NEW YORK – Het is terloopse waarnemers van de recente conferentie van de Verenigde Naties over klimaatverandering in Dubai (COP28) vergeven als ze zeggen dat er veel werk is verzet. ‘We staan aan de rand van een klimaatramp en deze conferentie moet een keerpunt betekenen,’ waarschuwde VN-chef António Guterres tijdens de conferentie. Toen er een definitieve overeenkomst werd bereikt, prees de Canadese minister van Milieu Steven Guilbeault de ‘baanbrekende toezeggingen op het gebied van hernieuwbare energie, energie-efficiëntie en de transitie van fossiele naar schone brandstoffen.’
Maar de waarheid is dat noch de inhoud van het akkoord van Dubai, noch wat eruit werd weggelaten, veel invloed zal hebben op de klimaatverandering. We hebben deze film al vele malen eerder gezien, te beginnen met de overeenkomst uit 1992 die het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering in het leven riep. Destijds verplichtten alle landen zich om ‘gevaarlijke’ klimaatverandering te voorkomen, wat een drastische vermindering van de jaarlijkse wereldwijde uitstoot van broeikasgassen zou hebben gevergd. Maar de uitstoot is blijven stijgen, zij het in een lager tempo dan anders het geval zou zijn geweest. Vrijwillige toezeggingen zijn meestal hol gebleken.
Voor alle duidelijkheid: we suggereren niet dat koortsachtige waarschuwingen over de klimaatrisico’s en de noodzaak om actie te ondernemen misplaatst zijn. Als economen die de klimaatverandering al tientallen jaren bestuderen, erkennen we dat een deel van de economische literatuur te vaak is gebruikt door tegenstanders van zinvolle actie. Zoals we opmerken in een recent rapport voor het Institute of Global Politics, onderschatten economische modellen die beweren een ‘optimaal’ klimaatbeleid te identificeren vaak systematisch de voordelen van emissiereducties en overschatten ze de kosten.
Bovendien heeft de bewondering van veel economen voor één beleidsoplossing, koolstofbelastingen, hun zand in de ogen gestrooid. Dit heeft geleid tot misleidende beweringen dat alleen vertrouwen op koolstofprijzen de meest kosteneffectieve manier is om de uitstoot te verminderen. In feite onderstrepen de vele tekortkomingen van de markt die een snelle, rechtvaardige transitie naar netto-nul emissies in de weg staan, de noodzaak van een brede portefeuille van beleidsmaatregelen (waaronder koolstofprijzen).
In een wereld vol urgente uitdagingen hebben beleidsmakers en het publiek slechts beperkte aandacht voor de klimaatverandering. In plaats van ons zo te richten op internationale conferenties die unanieme steun vereisen, geen verantwoording met zich meebrengen en uiteindelijk weinig effect hebben op de uitstoot, zouden we onze energie moeten richten op het onderhandelen over overeenkomsten die betekenisvolle vooruitgang teweeg kunnen brengen in smalle, maar cruciale economische sectoren.
We weten al dat deze meer gerichte aanpak werkt. Denk maar aan het Montreal Protocol, dat de ozonlaag in de stratosfeer beschermt, of aan de International Convention for the Prevention of Pollution from Ships (MARPOL). In tegenstelling tot de vrijwillige verbintenissen die bij elke COP over de klimaatverandering worden aangegaan, hebben deze twee verdragen bindende verplichtingen vastgelegd die kunnen worden afgedwongen via internationale handelsmarkten. Het Montreal Protocol verbiedt de deelnemende landen om in chloorfluorkoolwaterstoffen (ozonafbrekende chemicaliën) te handelen met niet-deelnemende landen; en onder MARPOL wordt de toegang tot havens beperkt tot schepen die aan bepaalde technische normen voldoen.
BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99
Subscribe now to gain access to insights and analyses from the world’s leading thinkers – starting at just $34.99 for your first year.
Subscribe Now
Deze twee verdragen hebben gewerkt omdat ze positieve terugkoppelingseffecten creëren: hoe meer landen ermee instemmen om mee te doen, hoe groter de druk op andere landen om mee te doen. Als gevolg daarvan zal de ozonlaag binnen enkele decennia terugkeren naar het niveau van vóór 1980 en wordt ruim 99 procent van de olie nu verscheept volgens MARPOL-specificaties, waardoor een belangrijke bron van zeevervuiling vrijwel is verdwenen.
Dezelfde aanpak heeft al gewerkt voor klimaatverdragen. Het Kigali Amendement op het Montreal Protocol vermindert geleidelijk de uitstoot van fluorkoolwaterstoffen, een krachtig broeikasgas. Net als de voorbeelden hierboven bevat het amendement een handelsmaatregel die is ontworpen om een positief terugkoppelingseffect te creëren zodra een kritische drempel van deelname is bereikt. Door deze structuur is ratificatie in het belang van elk land. Zelfs in het gepolariseerde Amerika kreeg het vorig jaar krachtige steun van beide partijen in de Amerikaanse Senaat.
We zouden nu hetzelfde moeten doen voor andere belangrijke emissiebronnen. De productie van aluminium is bijvoorbeeld verantwoordelijk voor ongeveer twee procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen per jaar. Maar door koolstofanoden te vervangen door inerte anoden zou de industrie haar uitstoot drastisch kunnen verminderen. Een aluminiumverdrag zou kunnen vereisen dat partijen overschakelen op inerte anoden en alleen aluminium mogen importeren van andere deelnemende partijen.
In tegenstelling tot het eenzijdig dreigen met handelsmaatregelen is deze benadering van internationale klimaatverdragen fundamenteel coöperatief en multilateraal. Het verschilt van het unilateraal opleggen van binnenlandse regelgeving aan buitenlandse productie, zoals de Europese Unie doet, of van het opleggen van op koolstof gebaseerde tarieven op bepaalde importen zonder overeenkomstige binnenlandse regelgeving, zoals sommigen in de VS hebben bepleit. Deze methoden kunnen alleen maar uitnodigen tot vergelding.
Om te slagen moeten internationale klimaatverdragen verenigbaar zijn met de economische strategieën van landen, niet in het minst met die van lagere-inkomenslanden zoals India, waar de meeste toekomstige uitstoot zal plaatsvinden. Daarom bevatten het Montreal Protocol en het Kigali Amendement bepalingen waarbij rijkere landen ermee instemmen om armere landen te helpen de kosten van naleving te betalen.
De internationale gemeenschap heeft de verkeerde lessen getrokken uit het Kyoto Protocol. Het zou nu duidelijk moeten zijn dat vertrouwen op vrijwillige verbintenissen en ambitieuze doelstellingen niet werkt. Het probleem met Kyoto was dat de prikkels niet goed waren.
Door klimaatverdragen te richten op individuele sectoren, verplichtingen te koppelen aan de toegang tot handel en de ‘gemeenschappelijke maar gedifferentieerde’ rol van rijke en arme landen in internationale onderhandelingen aan de orde te stellen, zal de wereld een betere kans hebben om de doelstellingen van het akkoord van Dubai te bereiken: een snelle en rechtvaardige transitie naar netto-nul emissies.
Dan kunnen toekomstige COP’s over klimaatverandering zich richten op andere belangrijke zaken, in plaats van op het bereiden van de juiste mix van holle woorden waar iedereen het mee eens kan zijn.
Scott Barrett is de Lenfest-Earth Institute Professor of Natural Resource Economics aan de Climate School van Columbia University. Noah Kaufman, senior onderzoeker bij het Center on Global Energy Policy aan de School of International and Public Affairs van Columbia, is voormalig senior econoom bij de Raad van Economische Adviseurs en voormalig adjunct-directeur energie en klimaatverandering bij de Raad voor Milieukwaliteit van het Witte Huis. Joseph E. Stiglitz, voormalig hoofdeconoom van de Wereldbank en voormalig voorzitter van de Raad van Economische Adviseurs van de Amerikaanse president, is hoogleraar aan Columbia University en winnaar van de Nobelprijs voor de economie.