azevedo2_CARL DE SOUZAAFP via Getty Images_amazon CARL DE SOUZA/AFP via Getty Images

Nasza Przyszłość Klimatyczna Zależy od Ochrony Lasów

RIO DE JANEIRO - Jeszcze przed objęciem urzędu w styczniu 2023 roku, prezydent Brazylii Luiz Inácio Lula de Silva obiecał zakończyć nielegalne wylesianie w Amazonii. Ożywił również partnerstwa w celu wzmocnienia finansowania ochrony lasów i ogłosił prezydencki szczyt krajów basenu Amazonii, który odbędzie się w sierpniu w Belem. Lula jest zdeterminowany do przyspieszenia globalnej współpracy w celu ochrony największego na świecie lasu tropikalnego, w tym poprzez wykorzystanie nowo skapitalizowanego Funduszu Amazońskiego, który jest wspierany przez Norwegię i Niemcy. Prezydent Lula i jego minister środowiska, Marina da Silva, uczynili ochronę i zachowanie Amazonii priorytetem.

Mają rację. Wartość nienaruszonych lasów - zwłaszcza rozległych biomów tropikalnych w Amazonii, Kongo i Indonezji - jest ogromna. Bez nich nie ma nadziei na utrzymanie globalnego ocieplenia poniżej 1,5° Celsjusza. Uważamy, że aby je chronić (a tym samym chronić Ziemię), pomocny może być nowy mechanizm motywacyjny, który zapewnia bezpośrednią rekompensatę za ochronę lasów.

Większość klimatologów zgadza się, że jedynym sposobem na odwrócenie globalnego ocieplenia jest stopniowe wycofywanie się z wykorzystywania paliw kopalnych i zapewnienie, że więcej gazów cieplarnianych jest usuwanych z atmosfery niż emitowanych. Zmniejszenie emisji po prostu nie wystarczy.

Kluczem jest ochrona lasów, które pokrywają 31% powierzchni Ziemi (około czterech miliardów hektarów) i są pochłaniaczem netto dwutlenku węgla, pochłaniającym szacunkowo siedem miliardów ton metrycznych dwutlenku węgla rocznie, nawet po odjęciu wszystkich emisji wynikających z wylesiania i innych zmian w użytkowaniu gruntów. Lasy tropikalne w szczególności powodują globalne ochłodzenie o 1°C, jeśli weźmie się pod uwagę zarówno efekt blokowania węgla, jak i efekty biofizyczne.

Jednym z rozwiązań służących ochronie naszych lasów jest sadzenie drzew w celu zrekompensowania tych, które zostały wycięte. Kilka śmiałych inicjatyw - w tym inicjatywa i platformaTrillion Trees oraz tak zwana Wielka Zielona Ściana rozciągająca się na całej szerokości Afryki Subsaharyjskiej - koncentruje się na wysiłkach związanych z odtworzeniem lasów.

Równie ważna jest jednak ochrona starych lasów tropikalnych, które dobrze zachowane mogą służyć jako ważny pochłaniacz dwutlenku węgla. I odwrotnie: lasy niechronione mogą zacząć się degradować i stać się źródłem emisji netto, co ma miejsce w części dorzecza Amazonki.

Secure your copy of PS Quarterly: The Year Ahead 2025
PS_YA25-Onsite_1333x1000

Secure your copy of PS Quarterly: The Year Ahead 2025

The newest issue of our magazine, PS Quarterly: The Year Ahead 2025, is almost here. To gain digital access to all of the magazine’s content, and receive your print copy, upgrade to PS Digital Plus now at a special discounted rate.

Subscribe Now

Jednym z bardziej popularnych podejść jest ustalanie wartości pieniężnej za utrzymanie drzew w ziemi. Chociaż rośnie liczba inwestycji w kredyty węglowe, kredyty dotyczące różnorodności biologicznej i inne podobne instrumenty, te oparte na zasadach rynkowych podejścia nadal nie są możliwe do zastosowania w tempie i na skalę wymaganą do spowolnienia degradacji największych lasów tropikalnych na świecie.

Wszystkie te strategie - od sadzenia drzew po kompensację emisji - są niezbędne do osiągnięcia zerowych emisji netto do 2050 roku. Jednak ograniczenie emisji, odwrócenie globalnego ocieplenia i regeneracja systemów naturalnych wymaga odważniejszego i bardziej kompleksowego planu, który zagwarantuje co najmniej powstrzymanie wylesiania do 2030 r. i zwiększenie powierzchni lasów o miliard hektarów do 2050 r.

Pytanie brzmi: jak zrealizować tak ambitne cele? Uważamy, że najlepszym rozwiązaniem jest globalny mechanizm motywacyjny - krótko mówiąc, płacenie osobom, podmiotom, a nawet państwom za ochronę lasów.

Aby wywrzeć wpływ na skalę, to innowacyjne źródło finansowania powinno zachęcać do przyspieszenia inwestycji poprzez zapewnienie, że ochrona przyrody przynosi wymierne korzyści. Należy uznać nieobliczalną wartość lasów i niezwłocznie zmobilizować inwestycje na naprawdę bezprecedensową skalę.

Podstawowym założeniem jest stworzenie systemu, w którym płaci się rocznie za każdy zachowany hektar lasu. Aby przyspieszyć wdrożenie, projekt mechanizmu musi być prosty i intuicyjny. Na przykład, osoba fizyczna, społeczność, firma lub jednostka rządowa mogłaby zarejestrować prywatną działkę lub grunt będący własnością publiczną w dostępnym rejestrze, po czym można by zweryfikować prawo własności gruntu i integralność lasu. Płatność byłaby dokonywana, jeśli zarejestrowany hektar lasu byłby nadal nienaruszony w następnym roku - jest to wynik stosunkowo łatwy do monitorowania za pomocą teledetekcji. Kary powinny być surowe: za każdy zarejestrowany hektar, który zostanie wylesiony, beneficjent straciłby równowartość płatności za 100 hektarów na przykład, lub nawet za cały zarejestrowany obszar.

Oczywiście finansowanie projektu o takim charakterze wymaga globalnego wsparcia i koordynacji. Jednym z pomysłów jest wprowadzenie pewnego rodzaju podatku węglowego - opłaty od każdej baryłki ropy, tony węgla czy metra sześciennego gazu wyprodukowanego na naszej planecie.

Mimo trudności w realizacji takiego programu, nie możemy sobie pozwolić na bezczynność. Każdego dnia drzewa w puszczy amazońskiej uwalniają do atmosfery 20 miliardów ton pary wodnej. Aby przedstawić to w odpowiedniej perspektywie, ilość energii elektrycznej potrzebnej do przekształcenia tej samej ilości wody w parę wodną byłaby, według jednego z szacunków, równa mocy 50 000 elektrowni, czyli mniej więcej bilionów dolarów dziennie.

Nie możemy postrzegać rozwiązania problemu wylesiania jako celu długoterminowego, tak jakbyśmy mogli sobie pozwolić na emisję teraz, a wychwytywanie później. Zmiany klimatyczne nie będą czekać. Jeśli zastosujemy odpowiednie zachęty i będziemy działać szybko, możemy zachować ponad 1,8 miliarda hektarów istniejących lasów tropikalnych, przyspieszając jednocześnie regenerację dodatkowego miliarda hektarów. Ochrona istniejących lasów to właściwy wybór, ponieważ jest to jedyny sposób na zabezpieczenie naszej wspólnej przyszłości.

Z angielskiego przetłumaczyła Marz McNamer

https://prosyn.org/b1juPSCpl