BERLIJN – Het wereldwijde voedselsysteem is kapot. Hoewel het meer dan genoeg calorieën produceert om iedereen te voeden, gaan 811 miljoen mensen – ruim tien procent van de wereldbevolking – elke nacht met honger naar bed. Jammer genoeg ontbreekt het nog steeds aan een doeltreffend bestuur om iedereen toegang tot voedsel te garanderen. Een wereldwijd gecoördineerde inspanning om zowel de korte- als de langetermijnaspecten van de hongercrisis aan te pakken, moet daarom de hoogste prioriteit krijgen.
Vandaag worden alle vier dimensies van de voedselzekerheid – beschikbaarheid, toegang, stabiliteit en gebruik – bedreigd door de gecombineerde negatieve effecten van de klimaatverandering, conflicten, COVID-19, en de kosten. Door de wereldhandel te ontwrichten en de voedselprijzen op te drijven, creëren deze vier ʻCsʼ op de korte termijn een probleem van toenemende honger. Tegelijkertijd vormt de door de mens veroorzaakte klimaatcrisis een bedreiging op de middellange tot lange termijn.
De klimaatverandering heeft al gevolgen voor de omgeving waarin voedsel kan worden geproduceerd. Uitzonderlijke droogtes, hittegolven en overstromingen ondermijnen de landbouw in regioʼs die zo verschillend zijn als de Hoorn van Afrika en het Middenwesten van de Verenigde Staten. Het recente zesde evaluatierapport van de Intergouvernementele Werkgroep inzake Klimaatverandering laat er geen twijfel over bestaan: de klimaatcrisis zal steeds schadelijker gevolgen hebben voor voedselsystemen over de hele wereld.
De oorlog van Rusland tegen Oekraïne verergert deze reeds nijpende situatie. Gewapende conflicten zijn al lang belangrijke oorzaken van honger, meestal op regionaal niveau. Maar de oorlog in Oekraïne, waarbij twee van ʼs werelds grootste producenten van landbouwgrondstoffen betrokken zijn, verstoort de wereldhandel. Als gevolg daarvan bereikte de voedselprijsindex die door de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties wordt opgesteld, in maart een recordhoogte.
De prijzen van basisproducten zoals meel of plantaardige olie zijn in sommige regioʼs sinds het begin van de oorlog verdrievoudigd. Voedselproducenten worden ook geconfronteerd met torenhoge prijzen voor meststoffen op basis van fossiele brandstoffen, waarvan Rusland een van de grootste exporteurs is. In zwaar getroffen landen kunnen de stijgende voedselprijzen de sociale stabiliteit bedreigen. Toen de voedselprijzen in 2008 de pan uit rezen, maakten ruim twintig landen melding van sociale onrust en instabiliteit.
Dan is er COVID-19. Volgens de VN heeft de pandemie tientallen miljoenen mensen honger doen lijden. En de lockdowns om het virus te bestrijden hebben de aanbodketens verstoord, wat de opwaartse druk op de voedselprijzen nog heeft vergroot.
Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.
Subscribe Now
Onze voedselsystemen staan nog voor andere uitdagingen. De overconsumptie van goedkope calorieën, mogelijk gemaakt door de wereldwijde handel in grondstoffen en inputs op basis van fossiele brandstoffen, heeft geleid tot wijdverbreide obesitas en ernstige milieuproblemen. Maar de negatieve effecten van productiesystemen op het milieu zijn vaak behandeld als economische externaliteiten en dus genegeerd.
Meer in het algemeen, en ondanks de VN-top over voedselsystemen van vorig jaar september, zijn er maar weinig holistische benaderingen van de transformatie van voedselsystemen geweest. De geïndustrialiseerde landbouw heeft nog steeds de overhand.
Dat betekent dat er nog veel moet worden gedaan. Maar de bedreigingen voor de mondiale voedselzekerheid zullen toenemen als beleidsmakers die de onmiddellijke hongercrisis proberen te bezweren, de klimaatcrisis en de biodiversiteitscrisis blijven negeren en de noodzakelijke stappen om de voedselsystemen duurzamer te maken, uitstellen. Opschorting van de uitvoering van de Farm to Fork Strategy van de Europese Unie, zoals sommigen hebben voorgesteld, zal bijvoorbeeld niet de hoeveelheid voedsel opleveren die de komende maanden nodig is en zal de veerkracht van de Europese landbouw verder ondermijnen.
Naarmate de risicoʼs voor de voedselzekerheid toenemen, kunnen we niet uitsluiten dat de landbouwproductie van de sectoren levensmiddelen, diervoeders, vezels en brandstoffen ontoereikend zal zijn om aan de vraag te voldoen. Schaarse voorraden en ontwrichtingen van de wereldhandel zullen ons dwingen keuzes te maken.
Om de gevolgen van de oorlog in Oekraïne en de vier Cʼs tegen te gaan, zal een wereldwijd gecoördineerde reactie nodig zijn. De hamvraag is of het multilaterale stelsel in staat zal zijn een actief platform te bieden waar staten en alle belanghebbenden deze uitdagingen doeltreffend kunnen aanpakken. Als de bestaande multilaterale mechanismen niet tegen hun taak opgewassen zijn, vraagt de mondiale solidariteit om een snelle reactie van de G7.
De G7 is al begonnen de situatie aan te pakken, en er worden nieuwe toezeggingen gedaan om multilaterale financieringsmechanismen uit te rusten voor steun aan landen in nood. Voorts moeten de G7-landen zich er vast toe verbinden granen die momenteel als diervoeder en biobrandstof worden gebruikt, te delen met armere economieën.
Een dergelijke stap zou aantonen dat de rijke wereld haar les heeft geleerd uit de COVID-19-pandemie, toen zij te weinig tests, vaccins en andere voorraden deelde met armere landen. Een overeenkomst in het kader van de G7 zou een snelle oplossing bieden, vertrouwen wekken en zo het multilaterale systeem aanzetten tot actie, zowel nu als om toekomstige voedselcrises af te wenden.
Nogmaals, het is van vitaal belang dat onmiddellijke reacties op de huidige hongercrisis ook de transformatie van onze voedselsystemen op de lange termijn ondersteunen. Albert Einstein definieerde waanzin naar verluidt als het herhaaldelijk doen van hetzelfde en dan een ander resultaat verwachten. Waarom zouden we dan in tijden van crisis proberen een kapot systeem nieuw leven in te blazen? Het initiatief van de G7 zou een beginpunt vormen voor de broodnodige transformatie van voedselsystemen overal ter wereld. Het alternatief is toenemende honger en verdere instabiliteit.
To have unlimited access to our content including in-depth commentaries, book reviews, exclusive interviews, PS OnPoint and PS The Big Picture, please subscribe
The escalating war in the Middle East must be understood in a broader context. The fact that the Iranian regime felt emboldened to risk a direct strike on Israel attests to a changing world order in which Western power is increasingly open to challenge.
considers the implications of Iran’s unprecedented decision to launch a direct strike on Israeli territory.
BERLIJN – Het wereldwijde voedselsysteem is kapot. Hoewel het meer dan genoeg calorieën produceert om iedereen te voeden, gaan 811 miljoen mensen – ruim tien procent van de wereldbevolking – elke nacht met honger naar bed. Jammer genoeg ontbreekt het nog steeds aan een doeltreffend bestuur om iedereen toegang tot voedsel te garanderen. Een wereldwijd gecoördineerde inspanning om zowel de korte- als de langetermijnaspecten van de hongercrisis aan te pakken, moet daarom de hoogste prioriteit krijgen.
Vandaag worden alle vier dimensies van de voedselzekerheid – beschikbaarheid, toegang, stabiliteit en gebruik – bedreigd door de gecombineerde negatieve effecten van de klimaatverandering, conflicten, COVID-19, en de kosten. Door de wereldhandel te ontwrichten en de voedselprijzen op te drijven, creëren deze vier ʻCsʼ op de korte termijn een probleem van toenemende honger. Tegelijkertijd vormt de door de mens veroorzaakte klimaatcrisis een bedreiging op de middellange tot lange termijn.
De klimaatverandering heeft al gevolgen voor de omgeving waarin voedsel kan worden geproduceerd. Uitzonderlijke droogtes, hittegolven en overstromingen ondermijnen de landbouw in regioʼs die zo verschillend zijn als de Hoorn van Afrika en het Middenwesten van de Verenigde Staten. Het recente zesde evaluatierapport van de Intergouvernementele Werkgroep inzake Klimaatverandering laat er geen twijfel over bestaan: de klimaatcrisis zal steeds schadelijker gevolgen hebben voor voedselsystemen over de hele wereld.
De oorlog van Rusland tegen Oekraïne verergert deze reeds nijpende situatie. Gewapende conflicten zijn al lang belangrijke oorzaken van honger, meestal op regionaal niveau. Maar de oorlog in Oekraïne, waarbij twee van ʼs werelds grootste producenten van landbouwgrondstoffen betrokken zijn, verstoort de wereldhandel. Als gevolg daarvan bereikte de voedselprijsindex die door de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties wordt opgesteld, in maart een recordhoogte.
De prijzen van basisproducten zoals meel of plantaardige olie zijn in sommige regioʼs sinds het begin van de oorlog verdrievoudigd. Voedselproducenten worden ook geconfronteerd met torenhoge prijzen voor meststoffen op basis van fossiele brandstoffen, waarvan Rusland een van de grootste exporteurs is. In zwaar getroffen landen kunnen de stijgende voedselprijzen de sociale stabiliteit bedreigen. Toen de voedselprijzen in 2008 de pan uit rezen, maakten ruim twintig landen melding van sociale onrust en instabiliteit.
Dan is er COVID-19. Volgens de VN heeft de pandemie tientallen miljoenen mensen honger doen lijden. En de lockdowns om het virus te bestrijden hebben de aanbodketens verstoord, wat de opwaartse druk op de voedselprijzen nog heeft vergroot.
Subscribe to PS Digital
Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.
Subscribe Now
Onze voedselsystemen staan nog voor andere uitdagingen. De overconsumptie van goedkope calorieën, mogelijk gemaakt door de wereldwijde handel in grondstoffen en inputs op basis van fossiele brandstoffen, heeft geleid tot wijdverbreide obesitas en ernstige milieuproblemen. Maar de negatieve effecten van productiesystemen op het milieu zijn vaak behandeld als economische externaliteiten en dus genegeerd.
Meer in het algemeen, en ondanks de VN-top over voedselsystemen van vorig jaar september, zijn er maar weinig holistische benaderingen van de transformatie van voedselsystemen geweest. De geïndustrialiseerde landbouw heeft nog steeds de overhand.
Dat betekent dat er nog veel moet worden gedaan. Maar de bedreigingen voor de mondiale voedselzekerheid zullen toenemen als beleidsmakers die de onmiddellijke hongercrisis proberen te bezweren, de klimaatcrisis en de biodiversiteitscrisis blijven negeren en de noodzakelijke stappen om de voedselsystemen duurzamer te maken, uitstellen. Opschorting van de uitvoering van de Farm to Fork Strategy van de Europese Unie, zoals sommigen hebben voorgesteld, zal bijvoorbeeld niet de hoeveelheid voedsel opleveren die de komende maanden nodig is en zal de veerkracht van de Europese landbouw verder ondermijnen.
Naarmate de risicoʼs voor de voedselzekerheid toenemen, kunnen we niet uitsluiten dat de landbouwproductie van de sectoren levensmiddelen, diervoeders, vezels en brandstoffen ontoereikend zal zijn om aan de vraag te voldoen. Schaarse voorraden en ontwrichtingen van de wereldhandel zullen ons dwingen keuzes te maken.
Om de gevolgen van de oorlog in Oekraïne en de vier Cʼs tegen te gaan, zal een wereldwijd gecoördineerde reactie nodig zijn. De hamvraag is of het multilaterale stelsel in staat zal zijn een actief platform te bieden waar staten en alle belanghebbenden deze uitdagingen doeltreffend kunnen aanpakken. Als de bestaande multilaterale mechanismen niet tegen hun taak opgewassen zijn, vraagt de mondiale solidariteit om een snelle reactie van de G7.
De G7 is al begonnen de situatie aan te pakken, en er worden nieuwe toezeggingen gedaan om multilaterale financieringsmechanismen uit te rusten voor steun aan landen in nood. Voorts moeten de G7-landen zich er vast toe verbinden granen die momenteel als diervoeder en biobrandstof worden gebruikt, te delen met armere economieën.
Een dergelijke stap zou aantonen dat de rijke wereld haar les heeft geleerd uit de COVID-19-pandemie, toen zij te weinig tests, vaccins en andere voorraden deelde met armere landen. Een overeenkomst in het kader van de G7 zou een snelle oplossing bieden, vertrouwen wekken en zo het multilaterale systeem aanzetten tot actie, zowel nu als om toekomstige voedselcrises af te wenden.
Nogmaals, het is van vitaal belang dat onmiddellijke reacties op de huidige hongercrisis ook de transformatie van onze voedselsystemen op de lange termijn ondersteunen. Albert Einstein definieerde waanzin naar verluidt als het herhaaldelijk doen van hetzelfde en dan een ander resultaat verwachten. Waarom zouden we dan in tijden van crisis proberen een kapot systeem nieuw leven in te blazen? Het initiatief van de G7 zou een beginpunt vormen voor de broodnodige transformatie van voedselsystemen overal ter wereld. Het alternatief is toenemende honger en verdere instabiliteit.
Vertaling: Menno Grootveld