COVID en het Chinese sociale contract

BERLIJN – In oktober riep de Communistische Partij van China haar twintigste Nationale Congres bijeen, voornamelijk om de greep van president Xi Jinping op het leiderschap van het land te bevestigen. Alles verliep volgens zijn plan: het hoogste bestuursorgaan van de CPC, het Permanent Comité, wordt nu uitsluitend bemand door zijn meest toegewijde handlangers. Nu Xi een derde termijn als algemeen secretaris – en dus als president – heeft gekregen, heeft één man voor het eerst sinds Mao Zedong de absolute macht in China.

Weg is het principe van collectief, in de tijd beperkt leiderschap dat Deng Xiaoping invoerde na Maoʼs dood – een tijd waarin China net begon aan zijn enorm succesvolle moderniseringsfase. Toch blijkt uit de recente geschiedenis dat de terugkeer naar eenmansbestuur in een land van 1,4 miljard mensen een van de grootste risicoʼs vormt voor China en zijn status als opkomende supermacht, die slechts hoeft onder te doen voor de Verenigde Staten.

Ja, onder Xi lijkt de macht van het Chinese regime in toenemende mate onbeperkt en onbegrensd, dankzij massale investeringen in ultramoderne digitale massasurveillance en sociale controlesystemen. Toch is de kracht van de CPC niet alleen gebaseerd op alomvattende ʻslimmeʼ repressie. Zij is veeleer het resultaat van de enorme successen van de partij bij de modernisering van China.