PARIJS – Vergeet principes en moraal. Vergeet de kwart miljoen doden waar Bashar al-Assad direct of indirect verantwoordelijk voor is sinds hij er voor koos met geweld te antwoorden op de vreedzame opstand van de Syriërs, of probeer ze tenminste te vergeten. Leg het feit naast je neer dat de troepen van Assad tot nu toe 10 tot 15 maal meer burgerslachtoffers hebben gemaakt dan de Islamitische Staat, wier gruwelijke executievideo’s de onzichtbare slachtingen van de Syrische dictator hebben overschaduwd. Maar zelfs wanneer je dit allemaal uit je gedachten weet te wissen is een politiek die Assad positioneert als een alternatief voor de Islamitische Staat gewoonweg niet rendabel.
Assad is tenslotte degene die de huidige barbarij van de Islamitische Staat in de eerste plaats veroorzaakt heeft: in mei 2011 liet hij honderden islamitische radicalen vrij uit de gevangenis, wat de groep, die toen nog in zijn kinderschoenen stond, al snel van strijders en leiders voorzag. Vervolgens bestookte hij methodisch de stellingen van de gematigde rebellen, terwijl hij ondertussen niet minder methodisch het bastion van de Islamitische Staat in Raqqa spaarde. Verder stond hij in 2014 Iraakse onderdelen van IS toe in oost-Syrië een veilige haven te vinden.
Met andere woorden creëerde Asssad zelf het monster dat hij nu pretendeert te bevechten. Is dit alles bij elkaar genomen niet wat te veel van het slechte voor een potentiele bondgenoot? Bestaat überhaupt de mogelijkheid dat samenwerking met Assad een stevige basis zal bieden voor wat een gezamenlijke inspanning zou moeten zijn?
De crux hier is dat Assad geen enkel belang heeft bij een overwinning. De man die zichzelf nu presenteert als het laatste bolwerk van de civilisatie tegen de Islamitische Staat is tevens de laatste die deze geëlimineerd wil zien.
Zou een schaker - zelfs een slechte - tenslotte moedwillig zijn machtigste stuk opofferen? Verscheurt iemand van ons ooit zijn verzekeringspapieren? Geloven we echt dat Assad en zijn stromannen te stom zijn om te realiseren dat hun politieke overleving afhangt van die van de Islamitische Staat en het zichzelf in stand weten te houden als bewakers van de poort waar de rest van ons doorheen moet om er oorlog tegen te voeren?
‘Natuurlijk niet’ stellen de voorstanders van samenwerking. ‘Maar laten we een tweestappenplan ondernemen. Laten we eerst IS verslaan en ons daarna zorgen maken over Assad.’
Don’t miss our next event, taking place at the AI Action Summit in Paris. Register now, and watch live on February 10 as leading thinkers consider what effective AI governance demands.
Register Now
Maar ook deze benadering veronderstelt dat dictators stommer zijn dan ze in werkelijkheid zijn. Erger nog, deze negeert het feit dat politiek zijn eigen geheel logica volgt, of op zijn minst zijn eigen dynamiek. Wat de tovenaarsleerlingen die met Assad willen samenwerken weigeren te onderkennen is dat ze wanneer de tijd daar is er hoogstwaarschijnlijk grote problemen mee zullen krijgen zich te distantiëren van een bondgenoot die niet zal blikken of blozen zijn deel in de overwinning op te eisen. Als resultaat hiervan zou het jihadisme weer terug binnenstormen, alhoewel wellicht in een andere vermomming.
Het zijn de zelfde mensen die zeggen; ‘Bashar al-Assad is de Syrische staat, en we moeten niet de fatale fout maken die staat te vernietigen.’ Maar ook dit is geen geldig argument. De staat is allang gesneuveld: Assad controleert slechts een vijfde van het Syrische territorium, en de andere vier vijfden zullen zich nimmer meer aan zijn afschuwelijke bewind onderwerpen. Als het regime van Assad overwint zullen zijn staatsburgers in grote getalen naar Turkije, Libanon en Europa blijven vluchten.
Het regime van Assad bekommert zich zelfs zo weinig om zijn pseudostaat dat het zijn eigen soldaten in de steek laat als ze vast komen te zitten buiten door hun gecontroleerd gebied, zoals in Tabqa in de buurt van Raqqa is gebeurd. Het Baathistische Syrië is, wat zijn vrienden in het Kremlin en elders ook mogen zeggen, allang dood en begraven. En geen enkel militair trompe l’oeil kan het doen herleven.
Maar de vermeende realisten weigeren de realiteit te erkennen. Net zoals het noodzakelijk was ons met Stalin te alliëren om Hitler te verslaan, zo stellen ze, moeten we er niet voor terugdeinzen vol de Assad-kaart te spelen om ons van IS te ontdoen. Zeker, jihadisme is het fascisme van nu, geïnfecteerd met plannen, ideeën, en de wil tot puurheid vergelijkbaar met die van de Nazi’s. Ikzelf was een van de eersten om deze vergelijking zo’n twintig jaar geleden aan te dragen.
En toch is het absurd om de kracht van deze twee te vergelijken, of te suggereren dat onze democratieën in de confrontatie met de slagers van Mosul en Palmyra een strategische uitdaging te wachten staat vergelijkbaar met die van de Nazi Wehrmacht. Deze geschiedkundige misser kan alleen maar gemaakt worden door mensen wier politieke onverantwoordelijkheid even groot is als hun neiging tot makkelijke vergelijkingen.
Maar vergis je niet: de Islamitische Staat is sterk. Maar hij is niet zo sterk dat zij die hem willen bevechten slechts de politiek van de minste van twee kwaden gelaten wordt.
He Westen moet besluiten wat het gaat doen. In de nasleep van de vredesbesprekingen in Wenen afgelopen week – die de Verenigde Staten, Rusland, Iran, China, Egypte, Turkije, Saudi-Arabië en andere golfstaten, Jordanië, Libanon, en sleutelspelers uit de Europese Unie bijeenbrachten – wordt deze vraag steeds lastiger te beantwoorden. Moeten we wat er over is van het Vrije Syrische Leger bewapenen? Moeten we zaken doen met de weinige overgebleven Alevitische leiders die geen bloed aan hun handen hebben, of met die leden van Assad’s clan die vroeg in ballingschap zijn gegaan en daarmee niet bij slachtingen betrokken waren?
Misschien is er nog steeds genoeg tijd om sommige van de elementen waar het oude Syrië uit opgemaakt was op neutrale grond samen te brengen. Of misschien zijn er nu radicalere oplossingen vereist, van het soort dat na de Tweede Wereldoorlog in Duitsland en Japan werd doorgevoerd.
Al deze mogelijkheden liggen nog open, maar ze worden kleiner. En voor geen van allen is de politieke overleving van Bashar al-Assad vereist.
To have unlimited access to our content including in-depth commentaries, book reviews, exclusive interviews, PS OnPoint and PS The Big Picture, please subscribe
In betting that the economic fallout from his sweeping new tariffs will be worth the gains in border security, US President Donald Trump is gambling with America’s long-term influence and prosperity. In the future, more countries will have even stronger reasons to try to reduce their reliance on the United States.
thinks Donald Trump's trade policies will undermine the very goals they aim to achieve.
While America’s AI industry arguably needed shaking up, the news of a Chinese startup beating Big Tech at its own game raises some difficult questions. Fortunately, if US tech leaders and policymakers can take the right lessons from DeepSeek's success, we could all end up better for it.
considers what an apparent Chinese breakthrough means for the US tech industry, and innovation more broadly.
PARIJS – Vergeet principes en moraal. Vergeet de kwart miljoen doden waar Bashar al-Assad direct of indirect verantwoordelijk voor is sinds hij er voor koos met geweld te antwoorden op de vreedzame opstand van de Syriërs, of probeer ze tenminste te vergeten. Leg het feit naast je neer dat de troepen van Assad tot nu toe 10 tot 15 maal meer burgerslachtoffers hebben gemaakt dan de Islamitische Staat, wier gruwelijke executievideo’s de onzichtbare slachtingen van de Syrische dictator hebben overschaduwd. Maar zelfs wanneer je dit allemaal uit je gedachten weet te wissen is een politiek die Assad positioneert als een alternatief voor de Islamitische Staat gewoonweg niet rendabel.
Assad is tenslotte degene die de huidige barbarij van de Islamitische Staat in de eerste plaats veroorzaakt heeft: in mei 2011 liet hij honderden islamitische radicalen vrij uit de gevangenis, wat de groep, die toen nog in zijn kinderschoenen stond, al snel van strijders en leiders voorzag. Vervolgens bestookte hij methodisch de stellingen van de gematigde rebellen, terwijl hij ondertussen niet minder methodisch het bastion van de Islamitische Staat in Raqqa spaarde. Verder stond hij in 2014 Iraakse onderdelen van IS toe in oost-Syrië een veilige haven te vinden.
Met andere woorden creëerde Asssad zelf het monster dat hij nu pretendeert te bevechten. Is dit alles bij elkaar genomen niet wat te veel van het slechte voor een potentiele bondgenoot? Bestaat überhaupt de mogelijkheid dat samenwerking met Assad een stevige basis zal bieden voor wat een gezamenlijke inspanning zou moeten zijn?
De crux hier is dat Assad geen enkel belang heeft bij een overwinning. De man die zichzelf nu presenteert als het laatste bolwerk van de civilisatie tegen de Islamitische Staat is tevens de laatste die deze geëlimineerd wil zien.
Zou een schaker - zelfs een slechte - tenslotte moedwillig zijn machtigste stuk opofferen? Verscheurt iemand van ons ooit zijn verzekeringspapieren? Geloven we echt dat Assad en zijn stromannen te stom zijn om te realiseren dat hun politieke overleving afhangt van die van de Islamitische Staat en het zichzelf in stand weten te houden als bewakers van de poort waar de rest van ons doorheen moet om er oorlog tegen te voeren?
‘Natuurlijk niet’ stellen de voorstanders van samenwerking. ‘Maar laten we een tweestappenplan ondernemen. Laten we eerst IS verslaan en ons daarna zorgen maken over Assad.’
PS Events: AI Action Summit 2025
Don’t miss our next event, taking place at the AI Action Summit in Paris. Register now, and watch live on February 10 as leading thinkers consider what effective AI governance demands.
Register Now
Maar ook deze benadering veronderstelt dat dictators stommer zijn dan ze in werkelijkheid zijn. Erger nog, deze negeert het feit dat politiek zijn eigen geheel logica volgt, of op zijn minst zijn eigen dynamiek. Wat de tovenaarsleerlingen die met Assad willen samenwerken weigeren te onderkennen is dat ze wanneer de tijd daar is er hoogstwaarschijnlijk grote problemen mee zullen krijgen zich te distantiëren van een bondgenoot die niet zal blikken of blozen zijn deel in de overwinning op te eisen. Als resultaat hiervan zou het jihadisme weer terug binnenstormen, alhoewel wellicht in een andere vermomming.
Het zijn de zelfde mensen die zeggen; ‘Bashar al-Assad is de Syrische staat, en we moeten niet de fatale fout maken die staat te vernietigen.’ Maar ook dit is geen geldig argument. De staat is allang gesneuveld: Assad controleert slechts een vijfde van het Syrische territorium, en de andere vier vijfden zullen zich nimmer meer aan zijn afschuwelijke bewind onderwerpen. Als het regime van Assad overwint zullen zijn staatsburgers in grote getalen naar Turkije, Libanon en Europa blijven vluchten.
Het regime van Assad bekommert zich zelfs zo weinig om zijn pseudostaat dat het zijn eigen soldaten in de steek laat als ze vast komen te zitten buiten door hun gecontroleerd gebied, zoals in Tabqa in de buurt van Raqqa is gebeurd. Het Baathistische Syrië is, wat zijn vrienden in het Kremlin en elders ook mogen zeggen, allang dood en begraven. En geen enkel militair trompe l’oeil kan het doen herleven.
Maar de vermeende realisten weigeren de realiteit te erkennen. Net zoals het noodzakelijk was ons met Stalin te alliëren om Hitler te verslaan, zo stellen ze, moeten we er niet voor terugdeinzen vol de Assad-kaart te spelen om ons van IS te ontdoen. Zeker, jihadisme is het fascisme van nu, geïnfecteerd met plannen, ideeën, en de wil tot puurheid vergelijkbaar met die van de Nazi’s. Ikzelf was een van de eersten om deze vergelijking zo’n twintig jaar geleden aan te dragen.
En toch is het absurd om de kracht van deze twee te vergelijken, of te suggereren dat onze democratieën in de confrontatie met de slagers van Mosul en Palmyra een strategische uitdaging te wachten staat vergelijkbaar met die van de Nazi Wehrmacht. Deze geschiedkundige misser kan alleen maar gemaakt worden door mensen wier politieke onverantwoordelijkheid even groot is als hun neiging tot makkelijke vergelijkingen.
Maar vergis je niet: de Islamitische Staat is sterk. Maar hij is niet zo sterk dat zij die hem willen bevechten slechts de politiek van de minste van twee kwaden gelaten wordt.
He Westen moet besluiten wat het gaat doen. In de nasleep van de vredesbesprekingen in Wenen afgelopen week – die de Verenigde Staten, Rusland, Iran, China, Egypte, Turkije, Saudi-Arabië en andere golfstaten, Jordanië, Libanon, en sleutelspelers uit de Europese Unie bijeenbrachten – wordt deze vraag steeds lastiger te beantwoorden. Moeten we wat er over is van het Vrije Syrische Leger bewapenen? Moeten we zaken doen met de weinige overgebleven Alevitische leiders die geen bloed aan hun handen hebben, of met die leden van Assad’s clan die vroeg in ballingschap zijn gegaan en daarmee niet bij slachtingen betrokken waren?
Misschien is er nog steeds genoeg tijd om sommige van de elementen waar het oude Syrië uit opgemaakt was op neutrale grond samen te brengen. Of misschien zijn er nu radicalere oplossingen vereist, van het soort dat na de Tweede Wereldoorlog in Duitsland en Japan werd doorgevoerd.
Al deze mogelijkheden liggen nog open, maar ze worden kleiner. En voor geen van allen is de politieke overleving van Bashar al-Assad vereist.
Vertaling: Melle Trap