hafenbradl1_Ivan RomanoGetty Images_europewindfarm Ivan Romano/Getty Images

Gwarancje Publiczne Pobudziłyby Europejski Przemysł Ekologiczny

MONACHIUM – W ciągu ostatnich dwóch lat Unia Europejska nadała swojemu sektorowi czystych technologii wysoki priorytet. Jak podkreśliła przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, sektor ten ma zasadnicze znaczenie dla konkurencyjności gospodarczej, bezpieczeństwa energetycznego oraz wiodącej pozycji w przemyśle.

UE ma przewagę innowacyjną w kilku czystych technologiach - od ekologicznego wodoru po długotrwałe magazynowanie energii. Trudno jest jednak osiągnąć skalę komercyjną tych technologii na kontynencie. Luka inwestycyjna w wysokości około 50 mld euro (52 mld USD) musi zniknąć, aby do 2030 r. wyprodukować co najmniej 40% urządzeń słonecznych i wiatrowych, baterii, pomp ciepła, elektrolizerów wodoru oraz technologii wychwytywania i składowania dwutlenku węgla, które UE musi wdrożyć.

Przedstawiając swój niedawny przełomowy raport na temat konkurencyjności Europy, były premier Włoch Mario Draghi zwięźle podsumował problem: „Istnieje zbyt wiele barier dla komercjalizacji innowacji i ich skalowania w Unii Europejskiej.” W szczególności UE musi opracować nowe metody produkcji i nowe metody finansowania budowy „pierwszych w swoim rodzaju” zakładów, które wymagają długiego czasu realizacji, dostępu do dużych ilości kapitału i wysoko wykwalifikowanej siły roboczej.

Stany Zjednoczone i Chiny, uznając, że ekologiczne branże mogą generować miejsca pracy oraz dobrobyt, skierowały miliardy dolarów do tych sektorów. Według analizy przeprowadzonej przez Goldman Sachs, ustawa prezydenta USA Joe Bidena o redukcji inflacji, która oferuje ulgi podatkowe dla krajowej produkcji czystych technologii, ma odblokować ponad 3 biliony dolarów w prywatnych inwestycjach w ciągu następnej dekady. Z kolei Chiny silnie subsydiowały między innymi swój przemysł energii słonecznej.

UE nie dysponuje taką siłą fiskalną jak Chiny czy USA. Zamiast więc budować te branże poprzez hojne dotacje i zachęty podatkowe, europejscy decydenci muszą wykorzystać fundusze rządowe w sposób, który przyciągnie kapitał prywatny. W tym miejscu pojawiają się gwarancje publiczne.

Klienci często oczekują, że firmy sprzedające technologię, która nie została sprawdzona na skalę komercyjną, będą udzielać szerokich gwarancji na wypadek, gdyby produkt nie działał zgodnie z reklamą. Gwarancje te są wspierane przez gwarancje bankowe, w przypadku których firmy są zobowiązane do posiadania pełnego zabezpieczenia. Firmy zajmujące się czystymi technologiami potrzebują jednak stosunkowo wysokiego poziomu inwestycji, aby rozwijać i rozszerzać swoją działalność, a utrzymywanie dużych ilości gotówki jako zabezpieczenia blokuje kapitał, który można lepiej wydać na budowę dodatkowych obiektów, zatrudnianie i szkolenie pracowników oraz realizację zamówień klientów.

PS Events: AI Action Summit 2025
AI Event Hero

PS Events: AI Action Summit 2025

Don’t miss our next event, taking place at the AI Action Summit in Paris. Register now, and watch live on February 10 as leading thinkers consider what effective AI governance demands.

Register Now

Aby zmniejszyć to obciążenie, sektor publiczny mógłby udzielać kontra-gwarancji, obiecując zwrot części każdej wypłaty dokonanej przez bank na rzecz klienta. Eksperci branżowi opowiadali się za tym instrumentem jako sposobem na dekarbonizację energochłonnych gałęzi przemysłu i zmniejszenie ryzyka inwestycji w czyste technologie. Pojawił się on również w raporcie Draghiego, który wzywa UE do znacznego zwiększenia „wykorzystania gwarancji (...) we wspieraniu strategicznych sektorów gospodarki.”

Gwarancje publiczne okazały się już skuteczne w zwiększaniu innowacyjności w dziedzinie czystych technologii w Europie. W 2022 r. francuski publiczny bank inwestycyjny Bpifrance zagwarantował 51 mln euro finansowania dla francuskiego producenta akumulatorów Verkor. Gwarancja pomogła firmie Verkor zabezpieczyć prywatne inwestycje i zobowiązanie Renault do pozyskiwania od firmy akumulatorów do pojazdów elektrycznych, umożliwiając jej rozpoczęcie budowy pierwszej gigafabryki w Dunkierce.

Gwarancje te są wysoce efektywne, a każde euro środków publicznych odblokowuje nawet tysiące euro kapitału obrotowego dla innowatorów. Na przykład instrument gwarancyjny o wartości 5 mld euro stworzony przez Europejski Bank Inwestycyjny dla firm z sektora energii wiatrowej wesprze do 80 mld euro nowych inwestycji w to ważne odnawialne źródło energii.

Co więcej, pieniądze podatników są wydawane tylko wtedy, gdy roszczenie jest zgłoszone, a dostępne dowody sugerują, że zdarza się to rzadko. Międzynarodowa Izba Handlowa szacuje, że średni wskaźnik strat w przypadku gwarancji wynosi od 0,2% do 1,7%. Chociaż ryzyko jest wyższe w przypadku innowacyjnych technologii, warto je podjąć, aby wspierać rozwiązania klimatyczne, które mogą zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych i stworzyć zielone miejsca pracy oraz przyszłe dochody podatkowe.

Jedną z pozytywnych zmian jest to, że EBI zaproponował instrument regwarancji w wysokości 500 mln euro dla firm z sektora czystych technologii, który oczekuje na zatwierdzenie przez radę dyrektorów na początku 2025 roku. Jeśli EBI urzeczywistni tę obietnicę, niektóre z najbardziej obiecujących firm z branży czystych technologii w UE prawdopodobnie osiągną rentowność finansową, co byłoby korzystne dla konkurencyjności gospodarczej bloku i byłoby dobrodziejstwem dla planety.

Z angielskiego przetłumaczyła Marz McNamer

https://prosyn.org/bhfCkjApl